ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΡΙΣΗ (Φ. 1855)

 4 Απριλίου: Η Πύλη κατά Φιλικών και Φαναριωτών

«Κατά τον μήνα Μάρτιον πολλαί οικογένειαι ελληνικαί προαισθανόμεναι καλώς το επικείμενον αιματηρόν μέλλον είχον καταλίπει την Κωνσταντινούπολιν φεύγουσαι εις την αλλοδαπήν. Τη δε 22/3 Απριλίου ήρξαντο συχναί σφαγαί Ελλήνων συνωμοτών της Εταιρείας. Αι δε ειδήσεις αι περί των εν Πελοποννήσω φοβερών γεγονότων έδωσαν εις τα πράγματα νέον χαρακτήρα. Αι φυλακίσεις (εν αις και η των επισκόπων Δέρκων και Νικομηδείας και των μητροπολιτών Αδριανουπόλεως, Θεσσαλονίκης και Τυρνόβου) και αι κατ’ οίκον έρευναι επολλαπλασιάζοντο καθ’ εκάστην.

Και νυν ήρξαντο σφαγαί πολυπληθών υψηλάς θέσεις κατεχόντων Φαναριωτών. Η πρώτη σφαγή ήτο η των ευνοουμένων του Ρώσου πρέσβεως, του μεγάλου διερμηνέως Μουρούζη αποκεφαλισθέντος τη 4/16 Απριλίου προ των οφθαλμών του Σουλτάνου εν επισήμω στολή και υπό την μεγάλην πύλην των ανακτόρων, κατά τα λεγόμενα ένεκα των προς τον βέην της Μάνης σχέσεων αυτού. Και ενώ πολλοί επίσημοι Ελληνες υπέκυπτον αλλεπάλληλοι εις την αυτήν τύχην, οι Τούρκοι ιεροσπουδασταί, οι σοφτάδες, ήρξαντο να βεβηλώσι τας ελληνικάς εκκλησίας, τουρκικά δε στρατεύματα πεμπόμενα εις Βάρναν εν τη διά των προαστείων παρά τον Βόσπορον πορεία αυτών διέπραττον παντοίας ωμότητας και βιαιότητας, ο δε όχλος καθίστατο καθ’ εκάστην ωμότερος και απειλητικότερος.

Και αυτού του μέγα παρά τη Πύλη δυναμένου Αγγλου πρέσβεως η γυνή ερραπίσθη δημοσία παρ’ οθωμανίδος μεγαίρας, ηπειλήθησαν δε και αυταί αι κατοικίαι των Φράγκων και των ξένων πρέσβεων». Αυτές οι ωμότητες αποτελούν την πάγια τακτική των Τούρκων σε επιχειρήσεις Εθνοκάθαρσης και Γενοκτονίας.
Πηγή: Γουσταύου Φρειδερίκου Χέρτσβεργ, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, μετάφρασις Παύλου Καρολίδου, τόμ. Α΄, Εν Αθήναις, Εκδοτικός Οίκος Γεωργίου Δ. Φέξη, σσ. 99-100.

ΟΙ Ελληνοτουρκικές σχέσεις 1922 - 1930

Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις ανάμεσα στην χρονική περίοδο μεταξύ του Μικρασιατικού πολέμου και το Συμφώνου Φιλίας του 1930 συνιστούν μία από τις πιο δύσκολες περιόδους των διμερών σχέσεων. Ωστόσο δεν μελετήθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό συνθετικά και όταν αυτό επιχειρήθηκε συχνά το ιδιαίτερο ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε επί μέρους θέματα. Κύριο θέμα στην Ελληνική πλευρά ήταν το θέμα ανταλλαγής των πληθυσμών, ενώ στην Τουρκική πλευρά κυρίαρχη θέση κατείχαν θέσεις που κάλυπταν με αφηγηματικό τρόπο μεγάλες περιόδους που παρουσιάστηκαν στα πλαίσια σεμιναρίων διοργανωμένων από επίσημους κρατικούς τουρκικούς φορείς με προπαγανδιστική πρόθεση, που στρέφονταν κατά του Ελληνισμού και του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης και όχι μόνο.

Διμερή Συνέδρια και Συμπόσια στάθηκε δυνατόν να διοργανωθούν και στις περιπτώσεις αυτές ήταν το κύριο θέμα η ανταλλαγή πληθυσμών και η εγκατάστασή των. Το όλο θέμα παρουσιάζει κενά στην Τουρκική βιβλιογραφία που οφείλεται στη μυστικότητα και τον καιροσκοπισμό της Τουρκίας, που δεν παρέχει ελεύθερη πρόσβαση για να μην πούμε απαγόρευση στα μυστικά αρχεία της. Εξαιρέσεις ασφαλώς υπάρχουν και στις δύο πλευρές, αλλά δεν κρίνονται επαρκείς για να καλύψουν το ιστοριογραφικό κενό της όλης υπόθεσης.

Το μεγαλύτερο μέρος των Τουρκικών εργασιών είναι προπαγανδιστικό, είτε διαπραγματεύονται γενικά θέματα, είτε ειδικά τοιαύτα, όπως μας λέγει στη Διδακτορική διατριβή του στο ΑΠΘ ο Σταύρος Χ. Γιωλτζόγλου, αλλά θα συνεχίσουμε στο επόμενο φύλλο.