«Η Μαργαρίτα, το ποδήλατο και το θαύμα μιας φιλίας» (Φ. 1965)

 

«Η Μαργαρίτα, το ποδήλατο και το θαύμα μιας φιλίας» της Ιωάννας-Χαραλαμπίας Κοκκίνου, εκδόσεις Κομνηνός

Ένα παραμύθι της Κορίνθιας συγγραφέα-φιλολόγου Ιωάννας-Χαραλαμπίας Κοκκίνου που μιλά για τα ΑμεΑ, τον παιδικό εκφοβισμό, τη δύναμη της φιλίας και της ψυχής!

 

γράφει-επιμελείται η Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη*

Υπάρχουν βιβλία που δεν αφηγούνται απλώς μια ιστορία, αλλά μεταμορφώνουν την παιδική αφήγηση σε μυστικό τόπο, όπου τα πράγματα έχουν τη διπλή φύση των ονείρων: είναι αυτό που βλέπεις και κάτι άλλο, βαθύτερο. Στο βιβλίο «Η Μαργαρίτα, το ποδήλατο και το θαύμα μιας φιλίας», Εκδόσεις Κομνηνός, Αθήνα 2025, η νεαρή Κορίνθια συγγραφέας Ιωάννα-Χαραλαμπία Κοκκίνου στήνει έναν τέτοιο τόπο -έναν μικρό κύκλο φωτός μέσα στο σκοτάδι της απώλειας.

Η Μαργαρίτα δεν είναι μόνο ένα κορίτσι που έχασε το πόδι της σε ατύχημα. Είναι η εικόνα κάθε παιδικής ψυχής που γνώρισε το απροσδόκητο ρήγμα: μια απουσία στο σώμα που γίνεται ράγισμα στον κόσμο. Οι παλιές της φίλες απομακρύνονται, τα άλλα παιδιά την κοροϊδεύουν, όπως συχνά πράττουν τα παιδιά μπροστά στο διαφορετικό. Η μοναξιά της Μαργαρίτας δεν περιγράφεται· διαχέεται. Αισθάνεσαι ότι δεν αφορά μόνο εκείνη, αλλά κάθε άνθρωπο που βρέθηκε κάποτε ξένος στον ίδιο του τον τόπο.

Το ποδήλατο, που η συγγραφέας το τοποθετεί στον πυρήνα της αφήγησης, λειτουργεί ως σύμβολο μιας βαθύτερης κίνησης: της ανάγκης να συνεχίσουμε, ακόμη κι όταν κάτι μέσα μας επιμένει να μείνει ακίνητο. Είναι η μνήμη της παλιάς ζωής που επιμένει να μας καλεί. Είναι ο κύκλος του τροχού που επιμένει να γυρίζει, ακόμη και όταν ο κύκλος της καθημερινότητας έχει σπάσει.

Και τότε εμφανίζεται η Ελπίδα. Όχι ως ρόλος, αλλά ως αρχή του κόσμου. Ως εκείνη η αδιόρατη δύναμη που σηκώνει τη Μαργαρίτα πάλι όρθια. Δεν δίνει λύσεις, δεν δίνει συμβουλές-συνταγές· απλώς ανοίγει ένα μονοπάτι, μια χαραμάδα φωτός μέσα στο σκοτάδι της μοναξιάς. Η φιλία της δεν είναι μόνο συντροφικότητα· είναι γέφυρα ανάμεσα σε δύο ψυχές που είχαν ξεχάσει πώς να εμπιστεύονται. Και πάνω σε αυτή τη γέφυρα, η Μαργαρίτα μαθαίνει ξανά να κινείται, να ανασαίνει, να υπάρχει.

Ο αγώνας ποδηλασίας, που λειτουργεί ως κορύφωση, δεν παρουσιάζεται σαν δοκιμασία ανταγωνισμού. Είναι μια συμβολική βάπτιση στο φως, η στιγμή όπου το παιδί αναμετριέται όχι με τους άλλους, αλλά με τη δική του σκιά, τις δικές του φοβίες. Εκεί, η συγγραφέας υπονοεί κάτι ουσιαστικό: το θαύμα που συμβαίνει δεν είναι εξωτερικό, αλλά εσωτερικό· ένα άνοιγμα, μια αναπνοή, ένα «ναι» στον κόσμο, μετά από ένα «όχι» που κράτησε καιρό.

Όλο αυτό το «εσωτερικό» σύμπαν ενισχύεται από την εντυπωσιακή εικονογράφηση του Κορίνθιου εικαστικού Βασίλη Κοζανίδη. Οι εικόνες μοιάζουν να έχουν γεννηθεί μέσα από το ίδιο το κείμενο: χρώματα που άλλοτε πυκνώνουν σαν απελπισία, άλλοτε απλώνονται σαν παρηγοριά και ελπίδα. Υπάρχουν στιγμές που η εικόνα δεν «ντύνει» την ιστορία, αλλά την αποκαλύπτει, όπως αποκαλύπτεται μια αλήθεια όταν παύουμε να την κοιτάμε βιαστικά.

Και πάνω από όλα, σαν λεπτή αόρατη κλωστή, απλώνεται η αφιέρωση: «…στον πατέρα μου, τον ιατρό χειρουργό γυναικολόγο, Δημήτριο Κόκκινο, που τώρα πια είναι άγγελος στον Ουρανό…». Ο πατέρας της συγγραφέως, Κορίνθιος ιατρός που έφυγε πριν από δεκατρία χρόνια, δεν κατοικεί στις σελίδες, αλλά στη σιωπή τους. Κι έτσι, το βιβλίο αποκτά μια δεύτερη ανάγνωση: ως πράξη μνήμης, ως προσωπικό αντίδωρο, ως μια προσπάθεια να μετατραπεί ο ιδιωτικός πόνος σε κάτι που μπορεί να φωτίσει άλλες ζωές. Μοιάζει σαν κάθε λέξη να είναι μια μικρή χειρονομία προς έναν άνθρωπο που δεν είναι πια εδώ, αλλά συνεχίζει να καθοδηγεί.

Η γραφή της Ιωάννας-Χαραλαμπίας Κοκκίνου κινείται ανάμεσα στην αθωότητα και τον στοχασμό, σε μια περιοχή όπου η παιδική ματιά συναντά έναν ήσυχο λυρισμό. Το βιβλίο της δεν είναι απλώς μια ιστορία για παιδιά με αναπηρία -είναι μια παραβολή για το πώς η αγάπη, η φιλία και η επιμονή μπορούν να αναστήσουν την κίνηση, όταν η ζωή μοιάζει να έχει σταματήσει.

Και γι’ αυτό, στο τέλος, «Η Μαργαρίτα, το ποδήλατο και το θαύμα μιας φιλίας» δεν αποτελεί μόνο μια συγκινητική λογοτεχνική πρόταση, ένα παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Είναι ένα βιβλίο που φωτίζει τους χειμώνες μας -μια θαυμάσια επιλογή για χριστουγεννιάτικο δώρο, αλλά και μια πολύτιμη προσθήκη για τη βιβλιοθήκη κάθε δημοτικού σχολείου και κάθε νηπιαγωγείου, εκεί όπου οι πρώτοι σπόροι της ενσυναίσθησης φυτεύονται για μια ζωή.

 

 

Ιωάννα-Χαραλαμπία Κοκκίνου, φιλόλογος-συγγραφέας

Γεννήθηκε στην Κόρινθο το 2001. Αποφοίτησε από το Α' Λύκειο Κορίνθου. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Πάτρας. Το 2004 εκδόθηκε το πρώτο της βιβλίο από τις Εκδόσεις Επιστροφή, «Αγία Μαρίνα: μία έφηβος που μεταμορφώνει τον κόσμο». Συμμετείχε με το παραμύθι της «Δεντροφυλλιά, η ηρωική μάνα», στο συλλογικό βιβλίο της Εταιρείας Κορινθίων συγγραφέων «Μητέρα... Κορίνθιοι συγγραφείς σκιαγραφούν τη μητρική φιγούρα», με αφορμή τη γιορτή της μητέρας στις 11 Μαΐου 2025. Έχει γράψει και συνεχίζει να γράφει, διηγήματα, παραμύθια, ποιήματα και μυθιστορήματα. Η Ιωάννα είναι καθηγήτρια φιλολογίας και διδάσκει στην Κόρινθο. Τηλ. επικοινωνίας: 6974431818

 

 

  * Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη
Δικηγόρος - Διαμεσολαβήτρια
Msc Διοίκηση Τουρ/κών
Επιχειρήσεων
Απ. Παύλου 40, Κόρινθος
τηλ. 27410 84568
6944964225
email: ekokklaw@otenet.gr,
https:/evikokkinoulaw.gr