ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ φ. 1670

Γράφει - Επιμελείται

Η Εύη Κοκκίνου *

Αρχαίο Θέατρο Σικυώνος

Έργο μοναδικής αρχαιολογικής και αρχιτεκτονικής ομορφιάς και αξίας,

που περιμένουμε να «ξανα»-ενταχθεί
στην πολιτιστική ζωή της τοπικής κοινωνίας!

Η Σικυώνα ήταν αρχαία ελληνική πόλη χτισμένη στην περιοχή της Δυτικής Κορινθίας. Οι πρώτοι κάτοικοί της –κατά την παράδοση- ήταν Πελασγοί αυτόχθονες, που εκδιώχτηκαν από τους Αιολείς και αυτοί με την σειρά τους από τους Ίωνες, οι οποίοι εντέλει κατακτήθηκαν από Δωριείς προερχόμενους από το Άργος στα μέσα του 11ου αιώνα. H Σικυώνα ήκμασε κατά την αρχαϊκή περίοδο κάτω από την τυραννία ιδιαίτερα του Κλεισθένη, παππού του Κλεισθένη των Αθηνών –θεμελιωτή της δημοκρατίας. Από τις αρχές του 5ου αι. π.X., αποκαταστάθηκε η τοπική αριστοκρατία, ώσπου τον 4ο αι. π.X. η πόλη βρέθηκε υπό τη σύντομη κυριαρχία του Επαμεινώνδα των Θηβών και έπειτα των Μακεδόνων. Μετά την καταστροφή της Κορίνθου από τους Ρωμαίους το 146 π.X. η Σικυώνα γνώρισε νέα άνθηση, αλλά το 87 π.X. λεηλατήθηκε από τον Σύλλα. Η Σικυώνα διακρίθηκε στη γλυπτική, τη ζωγραφική και τη μεταλλοτεχνία. Ο Σικυώνιος γλύπτης Κάναχος των τελών του 6ου αι. π.X. ήταν αυτός που εισήγαγε την κατασκευή κολοσσιαίων αγαλμάτων. Ο μεγαλύτερος ζωγράφος της αρχαιότητας, ο Απελλής (352-308 π.X.), ο αγαπημένος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σπούδασε στη Σικυώνα και πλήρωσε ένα μεγάλο ποσό στη σχολή για να φοιτήσει. H πολύ αξιόλογη καλλιτεχνική παράδοση της Σικυώνας διατηρήθηκε μέχρι τη ρωμαϊκή εποχή (Πηγή: https:// www.Tovima.gr /2008 /11/24/culture/h-agnwsti-arxaia-sikywna).

Ενώ η αρχαϊκή και κλασσική Σικυώνα ήταν παραθαλάσσια (βρισκόταν εκεί περίπου που είναι το σημερινό Κιάτο), το 303 π.X. ο Μακεδόνας Δημήτριος ο πολιορκητής μετέφερε την πόλη, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Πλούταρχου, ψηλότερα, στους ανατολικούς πρόποδες της αρχαίας ακρόπολης κοντά στο σημερινό χωριό Βασιλικό. Ο αρχαιολογικός χώρος της Σικυώνος εντυπωσιάζει. Από το 1935 υφίσταται Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται σε τμήμα ενός ρωμαϊκού Βαλανείου (Θέρμες) κι ενώ για χρόνια έμενε κλειστό, το 2018 ξανάνοιξε τις πύλες του στο κοινό που μπορεί πια να θαυμάσει εκθέματα μοναδικής αξίας (μυκηναϊκά αγγεία από το Ξυλόκαστρο, επιγραφές, γλυπτά, κεραμικά αντικείμενα και ειδώλια από την αρχαία Σικυώνα, το αγαλμάτιο της Αρτέμιδος, η μαρμάρινη προτομή του Απόλλωνα, ψηφιδωτά δάπεδα, παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά γλυπτά, κ.α.).

Σημαντικό έργο του τέλους του 4^ου ή των αρχών του 3^ου αι. π.Χ. αποτελεί το θέατρο της αρχαίας Σικυώνας, όπως μαρτυρούν τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και η κατασκευή του (περιελάμβανε τη σκηνή με τις δυο ράμπες και την οπίσθια στοά, τις παρόδους, τα αναλήμματα του κοίλου και την ορχήστρα με τις προεδρίες), καθώς και το γεγονός ότι δεν εντάσσεται στον «ιπποδάμειο» ιστό της πόλης. Το Θέατρο ανακατασκευάσθηκε πιθανόν μετά το 146 π.Χ. Κατασκευασμένο στις υπώρειες της ακρόπολης των ελληνιστικών χρόνων, στο φυσικό κοίλο του λόφου, δυτικά της αρχαίας αγοράς, το θέατρο «πέραν της διεξαγωγής αγώνων αρχαίου δράματος, χρησιμοποιήθηκε και ως χώρος συγκέντρωσης των πολιτών της Σικυώνας, για τη λήψη αποφάσεων πολιτικού ενδιαφέροντος», όπως γράφει ο Αρχαιολόγος, Κ.Κίσσας, στην ιστοσελίδα του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ». «Η κατάσταση διατήρησης των ανασκαμμένων τμημάτων του αρχαίου θεάτρου είναι μέτρια, ενώ σοβαρές ζημιές παρατηρούνται στα εδώλια, το σκηνικό οικοδόμημα και τη δυτική δίοδο».

Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες ανάδειξης του Αρχαίου Θεάτρου Σικυώνος και ένταξής του στη βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου», με πρωτοβουλία του Δήμου Σικυωνίων και της Περιφέρειας, του σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» στο οποίο προεδρεύει ο Σταύρος Μπένος, και φυσικά της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού. Μεγάλη και η συμβολή του πολιτιστικού συλλόγου «Λύσιππος», που δεν αφήνει το θέατρο να «ξεχαστεί», αφού ανεβάζει παραστάσεις -έστω και έξω από τον ιερό χώρο του θεάτρου- προκειμένου να κινητοποιήσει τους φορείς για την επιτάχυνση των ανασκαφικών εργασιών.

Την Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου 2019, μάλιστα, σε συνάντηση εργασίας, στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ.: Αθηνά Κόρκα, Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου, Σπύρος Σταματόπουλος, Δήμαρχος Σικυωνίων Κορινθίας, Κασίμη Παναγιώτα, Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας, και Σταύρος Μπένος, πρόεδρος του Σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», συζητήθηκε η πορεία των ανασκαφικών εργασιών στο μνημείο και η δυνατότητα ένταξης της αποκατάστασης του μνημείου στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο από το Ε.Σ.Π.Α. 2014 -2020. Ο Δήμαρχος Σικυωνίων, Σπύρος Σταματόπουλος, δήλωσε μετά το πέρας της συνάντησης ότι: «…τα ευρήματα ενισχύουν την άποψή μας ότι η αρχαία Σικυώνα ήταν ένα σημαντικό πολιτιστικό, οικονομικό, καλλιτεχνικό και γεωπολιτικό κέντρο και το θέατρο αποτελεί ένα από τα πολυτιμότερα στοιχεία αποκάλυψης ενός παρελθόντος σχετικά άγνωστου μέχρι σήμερα. Πρόθεσή μας είναι το αρχαίο θέατρο να μην παραμείνει ένα αποστεωμένο αρχαιολογικό τεκμήριο, αλλά με την αποκάλυψη και διατήρησή του να ενταχθεί και πάλι στο πολιτιστικό και κοινωνικό γίγνεσθαι του τόπου μας, ως ένας φωτεινός σηματοδότης του ποιοι ήμασταν και ποιοι συνεχίζουμε να είμαστε. Να δούμε και πάλι ηθοποιούς και καλλιτέχνες στην ορχήστρα του, και να αποτελέσει το ίδιο το μνημείο μια ζωντανή και συνάμα δυναμική υπενθύμιση των αξιών του ευ ζειν». Ο Δήμαρχος δήλωσε επίσης ότι ο Δήμος Σικυωνίων θα αναλάβει την εκπόνηση της μελέτης για να ενταχθεί το έργο στο ΕΣΠΑ.

Συγχαίρουμε τους ανωτέρω, ενεργά μέλη της τοπικής και όχι μόνον κοινωνίας, για την προσπάθειά τους, που ανοίγει προοπτικές περαιτέρω ανάδειξης και αξιοποίησης ακόμη ενός Αρχαιολογικού Θησαυρού στην Κορινθία.

Εμείς θα ευχηθούμε παράλληλα να ευοδωθούν οι στόχοι του Δημάρχου και όλων των εμπλεκομένων Φορέων και να δούμε το Αρχαίο Θέατρο Σικυώνος να λειτουργεί ξανά φιλοξενώντας όχι μόνον παραστάσεις Αρχαίου Θεάτρου, αλλά και άλλα πολιτιστικά δρώμενα Υψηλής Αισθητικής!