Το χρονικό μιας όμορφης ποιητικής βραδιάς! Το καλωσόρισμα δύο νέων βιβλίων. /Φ.1795
η κ. Ματάτση πλαισιωμένη από το προεδρείο του Συλλόγου «ΠΙΝΔΟΣ»
Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην Κόρινθο η παρουσίαση των δύο νέων βιβλίων της Μαργαρίτας Φρονιμάδη-Ματάτση, που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΧΑΡΗ ΤΖΟ ΠΑΤΣΗ». Η βιβλιοπαρουσίαση συνδιοργανώθηκε τη Δευτέρα, 30.5.22από το Σύλλογο Ηπειρωτών Κορινθίας «η Πίνδος» και το Σύνδεσμο Πολιτικών Συνταξιούχων Ν.Κορινθίας με την υποστήριξη του βιβλιοπωλείου «ΚΙΒΩΤΟΣ». Μέλη και φίλοι των δύο φορέων από διάφορα σημεία του νομού κατέφθασαν με κέφι και μεγάλη διάθεση επικοινωνίας, κάτι που όπως φάνηκε έχει λείψει πολύ το τελευταίο διάστημα, λόγω πανδημίας και όχι μόνο, από το κοινωνικό σύνολο.. Το Παρών έδωσαν οι πρώην βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Γεώργιος Τσόγκας και Μαρία Θελερίτη, ο πρώην αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού Πελοποννήσου –συγγραφέας Απόστολος Παπαφωτίου, οι πρόεδροι του Σωματείου Λόγου και τέχνης «Αλκυονίδες» κ. Όλγα Κονομόδη-Θωμά και της Μικρασιατικής Στέγης Κορίνθου κ. Βασιλική Ευστρατιάδου, ο γνωστός σκηνοθέτης Θεόδωρος Μαραγκός, οι ποιήτριες Ευαγ. Πανούση και Παυλίνα Μπεχράκη, ο ποιητής Κυριάκος Δοσαράς, ο ζωγράφος κ. Βασ. Κοζανίδης κ.α. Χαιρετισμό κι ευχές απέστειλαν οι: πρώην βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ κ. Γ. Ψυχογιός, η Aντιπεριφερειάρχης Κορινθίας κ. Αθηνά Κόρκα, ο Δήμαρχος Κορινθίων κ. Βασ. Νανόπουλος και η Γιαννιώτισσα ποιήτρια Γιώτα Παρθενίου.
Την εκδήλωση συντόνισε άψογα η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών κ. Αμαλία Σούκουλη, η οποία αρχικά κάλεσε στο βήμα τους προέδρους των διοργανωτών φορέων κ. Ηρακλή Τσάνη και κ. Δημήτρη Αδαμόπουλο για ένα σύντομο χαιρετισμό.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν τα δύο βιβλία, από διαφορετικό εισηγητή το καθένα. Το δοκίμιο «Χρεώστες στα νιάτα» παρουσίασε αναλυτικά και γλαφυρά ο συγγραφέας-τέως αναπληρωτής καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Αριστείδης Δουλαβέρας που έκλεισε την εισήγησή του με τα παρακάτω λόγια:
«Η κυρία Μαργαρίτα Φρονιμάδη-Ματάτση έκανε πολύ καλά και εξέδωσε αυτά τα χειρόγραφα γράμματα και ποιήματα της ΛιλήςΙακωβίδη, ένα από τα οποία είναι αφιερωμένο «Στην ποιήτρια Ρίτα Φρονιμάδη, 16 ετών τότε, και έχει τίτλο« Η θεία ψυχή του Κόσμου», Χριστούγεννα 1971. Μάλιστα, η κ. Μαργαρίτα δεν περιορίζεται στη απλή καταχώριση των γραμμάτων και των ποιημάτων, αλλά μας δίνει πολλά εισαγωγικά στοιχεία, όπως ακούσατε, σε μια ωραία και γλαφυρή γλώσσα, για τη γνωριμία και, εν συνεχεία, τη σχέση της με την αείμνηστη ποιήτρια, αλλά και άλλα βιογραφικά της στοιχεία. Το βιβλίο εμπλουτίζεται με ενδιαφέρον φωτογραφικό υλικό προσώπων και αποσπασμάτων εφημερίδων, με επεξηγηματικές λεζάντες.Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι η έκδοση του βιβλίου της κ. Μαργαρίτας Φρονιμάδη-Ματάτση αποτελεί καρπό ευγνωμοσύνης προς τη μέντορά της Λιλή Ιακωβίδη και μια ωραία συμβολή στη γνωριμία μας μαζί της. Έπειτα, μας δίνει ένα πλούσιο και ενδιαφέρον υλικό για τη δική της ποιητική αφετηρία και πορεία, που πέραν των άλλων, ενδιαφέρει τους συναδέλφους της λογοτέχνες, τους φίλους/φίλες της, και, φυσικά, τον ιστορικό της λογοτεχνίας.» Mεσολάβησε,τιμής ένεκεν, η απαγγελία του ποιήματος «Νάρχεσαι φωτεινή πνοή» που το είχε στείλει χειρόγραφο στη Μαργαρίτα η ποιήτρια Λιλή Ιακωβίδη όταν για λόγους υγείας βρέθηκε στο Παρίσι το 1971!
Ακολούθησε η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής «Θεοί Άφαντοι» από την φιλόλογο-συγγραφέα κ. Δήμητρα Παπαναστασίου η οποία με εύστοχη παρατήρηση και διεισδυτική ματιά προσέγγισε αισθητά τα νοήματα και αποκάλυψε στο κοινό το βάθος της ποίησης της κ.Ματάτση. Μεταξύ άλλων η κ. Παπαναστασίου ανέφερε:
«Η Μαργαρίτα με τους δυνατούς στίχους της μας εκφράζει όλους. Γιατί λέει με περίτεχνο τρόπο όσα κι εμείς έχουμε ανάγκη να βροντοφωνάξουμε και να μοιραστούμε. Γιατί αποτυπώνει το δικό μας πόνο, τη δική μας αγωνία για τον τόπο που μας φιλοξενεί, για τη φύση που καταστρέφουμε, για τη συμπεριφορά των ανθρώπων, για τον πόλεμο, για το άδικο, για την κοινωνική ανισότητα, για την κυριαρχία των λίγων που κατασπαρράσσουν σαν άγρια θηρία τις ζωές των πολλών. Των ανθρώπων και των λαών.Η Μαργαρίτα κοιτάζει ψηλά και βαθιά μέσα της , ψάχνοντας τη θεία Δίκη. Μα δεν τη βρίσκει. Κι αυτή είναι μια ακόμη πηγή θλίψης κι απογοήτευσης.
Το υπαρξιακό ταξίδι σταματάει με σπαραγμό σε κάθε σταθμό……. Η Μαργαρίτα αναζητά τους ανθρώπους και τους θεούς . Μα οι άνθρωποι που φαίνονται είναι ελάχιστοι και οι Θεοί άφαντοι. Γιατί; Ένα εναγώνιο ερώτημα πλανιέται σε όλο το έργο. Ο Χριστός, ο Βούδας κι ο Αλλάχ γίνονται 3 σύμβολα υπαρξιακής και θεολογικής αναζήτησης μα απόκριση δεν υπάρχει. Το ερώτημα παραμένει αναπάντητο «Πού χαθήκατε;» Οι προσδοκίες και τα όνειρα των ανθρώπων συντρίβονται στη λαίλαπα του πολέμου. Στους ήρωες και στα θύματά του.Μεγαλύτερο, σχεδόν απέραντο και βαρύτερο από κάθε άλλο, το πλέγμα των σχέσεων εξουσίας. Ένα τεράστιο πεδίο σκλαβιάς και οικονομικής εξάρτησης των λαών στο αδυσώπητο καπιταλιστικό, τεχνοκρατικό σύστημα πάνω στο οποίο είναι θεμελιωμένη κι εδραιωμενη η εξουσία των λίγων ενάντια στους πολλούς.« Μια χούφτα κτήνη, τα πλούτη άρπαξε και δεν τα δίνει/Παιδιά πεινάνε, πεθαίνουν, βογγάνε/ μέσα στη φτώχεια, έλεος ζητάνε μ΄απαντοχή/Μα κείνοι εκεί/Δε δακρύζει το μάτι τους , δεν ιδρώνει τ’ αυτί/…………../Δεσμά ατσαλώνουν κι αλυσοδένουν γερά/παπ-πούδες , εγγόνια, μανάδες , παιδιά/Της γής την ελπίδα /Που κάτω απ’ το πέλμα τους αγκομαχά».
Η Μαργαρίτα ονοματίζει τους στυγνούς ηγέτες της γης και τους καταβαραθρώνει, μνημονεύοντας μόνο τους πραγματικούς αγωνιστές και καλώντας τους λαούς να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Και στη συνέχεια στρατεύει τους ποιητές με μια κατεπείγουσα κι επιτακτική προτροπή:«Πάρε και γράψε ποιητή,/ πένα , ξουράφι, κοφτερή/……/κάτσε και γράψε πως μπορεί/ σε χρόνου άστραμμα, σε μια στιγμή,/ της εκμετάλλευσης τ’ άπαρτο φρούριο/ ν’ ανατραπεί» .Στο βιβλίο αγγίζονται τα κοινωνικά προβλήματα, όσα ανέφερα, αλλά και όσα δεν ανέφερα, όπως το πρόβλημα των ναρκωτικών που μαστίζει τη νεολαία και την ίδα στιγμή που θίγει το πρόβλημα, προτάσσει και τη λύση του, την αγάπη για τους ανθρώπους, την αγάπη για τη ζωή, την αγάπη για τη φύση, την αγάπη για τους φίλους.
Συγκινήθηκα πολύ όταν η Μαργαρίτα αφιέρωσε ένα σημαντικό κομμάτι του έργου της που μιλά για την ομορφιά του κόσμου, της ζωής, του έρωτα, της ζωγόνας φύσης, στη μνήμη του αγαπημένου μας φίλου και συντραγουδιστή Γιάννη Στεφανόπουλου που τον θυμόμαστε όλοι με νοσταλγία και αγάπη.Η Μαργαρίτα τονίζει την ιερότητα του να είσαι αυθεντικός, ειλικρινής, φροντιστής της ύπαρξής σου και φροντιστής της ύπαρξης των συνανθρώπων σου.
Χωρίς εκπτώσεις, χωρίς συμβιβασμούς, χωρίς φόβο και με πολύ πάθος.» Στη συνέχεια σε μία έκτακτη παρέμβαση-έκπληξη αναγνώστηκε από τον κ. Δουλαβέρα μια κριτική που ο ίδιος είχε γράψει και δημοσιεύσει στο «Δελτίο» του Ιδρύματος Κορινθιακών Μελετώντο 1999, εν αγνοία της Μαργαρίτας και αφορούσε την ποιητική σύνθεσή της «οι Αιρετοί».
Ακολούθησε το τρίτο σκέλος του προγράμματος που περιλάμβανε απαγγελίες από την ίδια την ποιήτρια και επιλεγμένα έντεχνα Λαïκάτραγούδια από το Μουσικό σχήμα «ΟΝΕΙΡΟΒΑΤΕΣ», δηλαδή τη Δήμητρα Παπαναστασίου και τον Βαγγέλη Πετρόπουλο,ο οποίος και επένδυσε μουσικά τις απαγγελίες.Η βραδιά έκλεισε με τις Θερμές ευχαριστίες της ποιήτριας προς όλους, όσοι συνετέλεσαν σε αυτήν την επιτυχή διοργάνωση.
Την εκδήλωση συντόνισε άψογα η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών κ. Αμαλία Σούκουλη, η οποία αρχικά κάλεσε στο βήμα τους προέδρους των διοργανωτών φορέων κ. Ηρακλή Τσάνη και κ. Δημήτρη Αδαμόπουλο για ένα σύντομο χαιρετισμό.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν τα δύο βιβλία, από διαφορετικό εισηγητή το καθένα. Το δοκίμιο «Χρεώστες στα νιάτα» παρουσίασε αναλυτικά και γλαφυρά ο συγγραφέας-τέως αναπληρωτής καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Αριστείδης Δουλαβέρας που έκλεισε την εισήγησή του με τα παρακάτω λόγια:
«Η κυρία Μαργαρίτα Φρονιμάδη-Ματάτση έκανε πολύ καλά και εξέδωσε αυτά τα χειρόγραφα γράμματα και ποιήματα της ΛιλήςΙακωβίδη, ένα από τα οποία είναι αφιερωμένο «Στην ποιήτρια Ρίτα Φρονιμάδη, 16 ετών τότε, και έχει τίτλο« Η θεία ψυχή του Κόσμου», Χριστούγεννα 1971. Μάλιστα, η κ. Μαργαρίτα δεν περιορίζεται στη απλή καταχώριση των γραμμάτων και των ποιημάτων, αλλά μας δίνει πολλά εισαγωγικά στοιχεία, όπως ακούσατε, σε μια ωραία και γλαφυρή γλώσσα, για τη γνωριμία και, εν συνεχεία, τη σχέση της με την αείμνηστη ποιήτρια, αλλά και άλλα βιογραφικά της στοιχεία. Το βιβλίο εμπλουτίζεται με ενδιαφέρον φωτογραφικό υλικό προσώπων και αποσπασμάτων εφημερίδων, με επεξηγηματικές λεζάντες.Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι η έκδοση του βιβλίου της κ. Μαργαρίτας Φρονιμάδη-Ματάτση αποτελεί καρπό ευγνωμοσύνης προς τη μέντορά της Λιλή Ιακωβίδη και μια ωραία συμβολή στη γνωριμία μας μαζί της. Έπειτα, μας δίνει ένα πλούσιο και ενδιαφέρον υλικό για τη δική της ποιητική αφετηρία και πορεία, που πέραν των άλλων, ενδιαφέρει τους συναδέλφους της λογοτέχνες, τους φίλους/φίλες της, και, φυσικά, τον ιστορικό της λογοτεχνίας.» Mεσολάβησε,τιμής ένεκεν, η απαγγελία του ποιήματος «Νάρχεσαι φωτεινή πνοή» που το είχε στείλει χειρόγραφο στη Μαργαρίτα η ποιήτρια Λιλή Ιακωβίδη όταν για λόγους υγείας βρέθηκε στο Παρίσι το 1971!
Ακολούθησε η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής «Θεοί Άφαντοι» από την φιλόλογο-συγγραφέα κ. Δήμητρα Παπαναστασίου η οποία με εύστοχη παρατήρηση και διεισδυτική ματιά προσέγγισε αισθητά τα νοήματα και αποκάλυψε στο κοινό το βάθος της ποίησης της κ.Ματάτση. Μεταξύ άλλων η κ. Παπαναστασίου ανέφερε:
«Η Μαργαρίτα με τους δυνατούς στίχους της μας εκφράζει όλους. Γιατί λέει με περίτεχνο τρόπο όσα κι εμείς έχουμε ανάγκη να βροντοφωνάξουμε και να μοιραστούμε. Γιατί αποτυπώνει το δικό μας πόνο, τη δική μας αγωνία για τον τόπο που μας φιλοξενεί, για τη φύση που καταστρέφουμε, για τη συμπεριφορά των ανθρώπων, για τον πόλεμο, για το άδικο, για την κοινωνική ανισότητα, για την κυριαρχία των λίγων που κατασπαρράσσουν σαν άγρια θηρία τις ζωές των πολλών. Των ανθρώπων και των λαών.Η Μαργαρίτα κοιτάζει ψηλά και βαθιά μέσα της , ψάχνοντας τη θεία Δίκη. Μα δεν τη βρίσκει. Κι αυτή είναι μια ακόμη πηγή θλίψης κι απογοήτευσης.
Το υπαρξιακό ταξίδι σταματάει με σπαραγμό σε κάθε σταθμό……. Η Μαργαρίτα αναζητά τους ανθρώπους και τους θεούς . Μα οι άνθρωποι που φαίνονται είναι ελάχιστοι και οι Θεοί άφαντοι. Γιατί; Ένα εναγώνιο ερώτημα πλανιέται σε όλο το έργο. Ο Χριστός, ο Βούδας κι ο Αλλάχ γίνονται 3 σύμβολα υπαρξιακής και θεολογικής αναζήτησης μα απόκριση δεν υπάρχει. Το ερώτημα παραμένει αναπάντητο «Πού χαθήκατε;» Οι προσδοκίες και τα όνειρα των ανθρώπων συντρίβονται στη λαίλαπα του πολέμου. Στους ήρωες και στα θύματά του.Μεγαλύτερο, σχεδόν απέραντο και βαρύτερο από κάθε άλλο, το πλέγμα των σχέσεων εξουσίας. Ένα τεράστιο πεδίο σκλαβιάς και οικονομικής εξάρτησης των λαών στο αδυσώπητο καπιταλιστικό, τεχνοκρατικό σύστημα πάνω στο οποίο είναι θεμελιωμένη κι εδραιωμενη η εξουσία των λίγων ενάντια στους πολλούς.« Μια χούφτα κτήνη, τα πλούτη άρπαξε και δεν τα δίνει/Παιδιά πεινάνε, πεθαίνουν, βογγάνε/ μέσα στη φτώχεια, έλεος ζητάνε μ΄απαντοχή/Μα κείνοι εκεί/Δε δακρύζει το μάτι τους , δεν ιδρώνει τ’ αυτί/…………../Δεσμά ατσαλώνουν κι αλυσοδένουν γερά/παπ-πούδες , εγγόνια, μανάδες , παιδιά/Της γής την ελπίδα /Που κάτω απ’ το πέλμα τους αγκομαχά».
Η Μαργαρίτα ονοματίζει τους στυγνούς ηγέτες της γης και τους καταβαραθρώνει, μνημονεύοντας μόνο τους πραγματικούς αγωνιστές και καλώντας τους λαούς να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Και στη συνέχεια στρατεύει τους ποιητές με μια κατεπείγουσα κι επιτακτική προτροπή:«Πάρε και γράψε ποιητή,/ πένα , ξουράφι, κοφτερή/……/κάτσε και γράψε πως μπορεί/ σε χρόνου άστραμμα, σε μια στιγμή,/ της εκμετάλλευσης τ’ άπαρτο φρούριο/ ν’ ανατραπεί» .Στο βιβλίο αγγίζονται τα κοινωνικά προβλήματα, όσα ανέφερα, αλλά και όσα δεν ανέφερα, όπως το πρόβλημα των ναρκωτικών που μαστίζει τη νεολαία και την ίδα στιγμή που θίγει το πρόβλημα, προτάσσει και τη λύση του, την αγάπη για τους ανθρώπους, την αγάπη για τη ζωή, την αγάπη για τη φύση, την αγάπη για τους φίλους.
Συγκινήθηκα πολύ όταν η Μαργαρίτα αφιέρωσε ένα σημαντικό κομμάτι του έργου της που μιλά για την ομορφιά του κόσμου, της ζωής, του έρωτα, της ζωγόνας φύσης, στη μνήμη του αγαπημένου μας φίλου και συντραγουδιστή Γιάννη Στεφανόπουλου που τον θυμόμαστε όλοι με νοσταλγία και αγάπη.Η Μαργαρίτα τονίζει την ιερότητα του να είσαι αυθεντικός, ειλικρινής, φροντιστής της ύπαρξής σου και φροντιστής της ύπαρξης των συνανθρώπων σου.
Χωρίς εκπτώσεις, χωρίς συμβιβασμούς, χωρίς φόβο και με πολύ πάθος.» Στη συνέχεια σε μία έκτακτη παρέμβαση-έκπληξη αναγνώστηκε από τον κ. Δουλαβέρα μια κριτική που ο ίδιος είχε γράψει και δημοσιεύσει στο «Δελτίο» του Ιδρύματος Κορινθιακών Μελετώντο 1999, εν αγνοία της Μαργαρίτας και αφορούσε την ποιητική σύνθεσή της «οι Αιρετοί».
Ακολούθησε το τρίτο σκέλος του προγράμματος που περιλάμβανε απαγγελίες από την ίδια την ποιήτρια και επιλεγμένα έντεχνα Λαïκάτραγούδια από το Μουσικό σχήμα «ΟΝΕΙΡΟΒΑΤΕΣ», δηλαδή τη Δήμητρα Παπαναστασίου και τον Βαγγέλη Πετρόπουλο,ο οποίος και επένδυσε μουσικά τις απαγγελίες.Η βραδιά έκλεισε με τις Θερμές ευχαριστίες της ποιήτριας προς όλους, όσοι συνετέλεσαν σε αυτήν την επιτυχή διοργάνωση.
Αφήστε ένα σχόλιο