ΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΕΡΜΑ ΣΤΗΝ Α-ΣΘΕΝΕΙΑ! φ.1734
| ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ |
ΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΕΡΜΑ ΣΤΗΝ Α-ΣΘΕΝΕΙΑ!
 |
Επιμέλεια: Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη Γράφει η Μαριάννα Καλκαβούρα* |
Αναλαμβάνουμε εμείς οι ίδιοι δράση!
Φροντίζουμε τον εαυτό μας, ενδυναμώνουμε τα παιδιά μας, εμψυχώνουμε τους αγαπημένους μας!
 |
Είναι πραγματικότητα ότι αυτήν την εποχή, πιο έντονα από άλλοτε, κατακλυζόμαστε από σωρεία γεγονότων που δοκιμάζουν τις αντοχές μας σε διάφορα επίπεδα: θέματα διασφάλισης της υγείας μας πρωτίστως -σωματικής και ψυχικής, της δικής μας και των οικείων μας, ζητήματα που αφορούν στο ρόλο της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης, γεγονότα βίας, κακοποίησης, εξάρτησης, θέματα που άπτονται της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της παιδείας εν γένει, γεγονότα που προβληματίζουν για το ρόλο του πολίτη και του κράτους, την ατομική και συλλογική ευθύνη κ.α..
Με γνώμονα τη μακρόχρονη εμπειρία μου μέσα από τον ρόλο της ψυχολόγου/ψυχοθεραπεύτριας, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας τις εξής σκέψεις:
Ισχύει πράγματι αυτήν την εποχή ότι:
α) νιώθουμε πως δεν έχουμε τον πλήρη ΕΛΕΓΧΟ και
β) νιώθουμε Α-ΣΘΕΝΕΙΣ.
Τι σημαίνει ακριβώς αυτό;
Α. Νιώθουμε πως δεν έχουμε τον πλήρη έλεγχο!
Η διάθεση του ανθρώπου να έχει τον έλεγχο των καταστάσεων αντικατοπτρίζει μια φυσιολογική διαδικασία που στοχεύει στην πρόληψη και την αποφυγή των κινδύνων. Συνήθως προσπαθούμε να οργανώνουμε τη ζωή μας με τέτοιο τρόπο που να περιορίζει τις συνθήκες αβεβαιότητας, ώστε να νιώθουμε ασφαλείς, προστατευμένοι και ήρεμοι . Και αυτό μας δίνει δύναμη. Φανταστείτε πώς θα ήταν αν αντιμετωπίζαμε αλλαγές καθημερινά και σε όλους τους τομείς της ζωής μας, αν δε γνωρίζαμε καθόλου τι μας περιμένει και αν καλούμασταν συνεχώς να προσαρμοζόμαστε, και μάλιστα με ταχύτητα, σε νέες πρωτόγνωρες και διφορούμενες καταστάσεις.
Όσο ικανοί κι αν είμαστε, όσο γρήγορα κι αν έχουμε μάθει να ανταποκρινόμαστε, είναι δεδομένο πως σε ένα τέτοιο ρευστό περιβάλλον, η ικανότητα ελέγχου μας κλονίζεται και δεν μπορούμε να δράσουμε με συγκεκριμένο σχεδιασμό, προγραμματισμό και οργάνωση. Και αυτό δημιουργεί μια αναστάτωση, μια αίσθηση αδυναμίας, ανημπόριας, την αίσθηση ενός αδιεξόδου!
Β. Νιώθουμε α-σθενείς!
Όπως ακριβώς φαίνεται από την ετυμολογία της λέξης «ασθενής» (α-στερητ. + σθένος) , που τη χρησιμοποιούμε για να δηλώσουμε τον άρρωστο, αδύναμο άνθρωπο, αυτός ο όρος, επί της ουσίας, αναφέρεται στο άτομο εκείνο που δεν έχει σθένος .
Δηλαδή, η ασθένεια (illness) αναφέρεται σε μια «μη υγιή κατάσταση του σώματος» και περιλαμβάνει μια υποκειμενική προσέγγιση της δυσφορίας και αδυναμίας του ατόμου. Σε αντίθεση με την ασθένεια, ο όρος «αρρώστια» (disease) σημαίνει μια «νοσηρά κατάσταση του σώματος», μια κατάσταση που μπορεί να προσδιοριστεί με αντικειμενικά κριτήρια. Επιπρόσθετα, υπάρχει πάντοτε και το κοινωνικό προσδιοριστικό στοιχείο της ασθένειας, που αναφέρεται στην ικανότητα ή αδυναμία του ατόμου να ανταποκριθεί με λειτουργικό τρόπο σε κοινωνικές υποχρεώσεις (sickness).
Θα σας έχει τύχει ενδεχομένως να γνωρίσετε άτομα που είχαν κάποια αρρώστια, αλλά ένιωθαν δύναμη – σθένος και παρέμεναν λειτουργικά και ταυτόχρονα κάποια άλλα άτομα, που ενώ ιατρικώς δεν είχαν διάγνωση αρρώστιας, επέμεναν ότι νιώθουν αδύναμα και α-σθενή, με αδυναμία να ανταποκριθούν επαρκώς σε υποχρεώσεις της καθημερινότητας.
Όσο πιο πολύ νιώθουμε ότι χάνουμε την αίσθηση ελέγχου στη ζωή μας, τόσο πιο πολύ νιώθουμε α-σθενείς!
Τι θα κάνουμε, λοιπόν, για αυτό;
Θα περιμένουμε πότε θα γίνει σταθερό το περιβάλλον μας;
Θα περιμένουμε κάποιον να μας «εμβολιάσει» με δύναμη;
Θα παρακαλούμε απλώς να τελειώσει γρήγορα όλο αυτό, ώστε να επανέλθουμε στην καθιερωμένη, καθησυχαστική και γνώριμη ρουτίνα μας;
Ας δούμε κάποιες εναλλακτικές βασικές προσεγγίσεις που μπορεί να μας βοηθήσουν σε αυτήν την περίπτωση:
- Αποδεχόμαστε ότι δεν είναι εφικτό πάντα να έχουμε πλήρη έλεγχο!
Υπάρχουν πάντοτε πράγματα που μπορούμε να ελέγξουμε εμείς οι ίδιοι και εξαρτώνται από εμάς και πράγματα που επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες και τα οποία δεν είμαστε σε θέση όλες τις φορές και σε όλο το εύρος τους να τα ελέγξουμε.
- Αναγνωρίζουμε ότι η δική μας αντίδραση παραμένει πάντοτε στο πλαίσιο του δικού μας πεδίου ελέγχου!
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο φιλόσοφος Επίκτητος, «Ταράττει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα» (Οι άνθρωποι ταράζονται όχι απο αυτά που συμβαίνουν, αλλά από την άποψή τους για αυτά που συμβαίνουν). Αυτή η προσέγγιση, η οποία αποτελεί και τη βάση της γνωσιακής ψυχοθεραπείας, χωρίς φυσικά να αποκλείει τις αντικειμενικές δυσκολίες, που αντιμετωπίζουμε κατά καιρούς, εστιάζει στον ενεργητικό ρόλο του ατόμου και στο πώς η γνωστική λειτουργία επηρεάζει τη συμπεριφορά .
Είναι δεδομένο ότι το άτομο, στη συνέχεια, ως μέρος ενός ευρύτερου κοινωνικού συστήματος, αλληλεπιδρά και επηρεάζει αντίστοιχα τα υπόλοιπα μέρη – μέλη του συστήματος αυτού .
- Διατηρούμε τις ρεαλιστικές ανησυχίες - περιορίζουμε τις υποθετικές ανησυχίες!
Οι ρεαλιστικές ανησυχίες αφορούν υπάρχοντα προβλήματα που μας επηρεάζουν αυτή τη στιγμή και για τα οποία μπορούμε να κάνουμε κάτι στο τώρα. Οι υποθετικές ανησυχίες αφορούν πράγματα που δεν συμβαίνουν στο παρόν, αλλά μπορεί να συμβούν στο μέλλον.
Αν κρίνετε ότι μπορείτε να δράσετε, δράστε άμεσα! Αν πιστεύετε ότι τα κοινωνικά δίκτυα και οι ειδήσεις αυξάνουν την ανησυχία σας, περιορίστε συνειδητά την έκθεσή σας σε αυτά, επιλέγοντας την πιο έγκυρη κατά την κρίση σας πηγή ενημέρωσης.
- Αναζητούμε τις δικές μας «σταθερές» αναφορές και ρουτίνες!
Ο σχεδιασμός και η διατήρηση ενός προγράμματος δράσεων, ακόμη και «ασήμαντων», είναι σημαντικός! Η διατήρηση της ψυχικής και σωματικής μας ενέργειας προϋποθέτει δραστηριότητες που μας τονώνουν σωματικά, πνευματικά και ψυχολογικά. Πολλοί από εμάς ακολουθούσαμε (με υποχρεωτική πειθαρχία και γκρίνια!) ένα πρόγραμμα εργασιών στην καθημερινότητά μας, το οποίο τώρα έχει ανατραπεί (π.χ. τηλεργασία). Ήρθε η ώρα για την εφαρμογή ενός νέου προγράμματος ή για την καλλιέργεια αυτής της πολύτιμης δεξιότητας! Η πειθαρχία και η συνεπής τήρηση ενός προγράμματος αποτελεί βασικό προτέρημα για την επίτευξη στόχων, και δεν είναι κατ’ ανάγκη χαρακτηριστικό μιας ψυχαναγκαστικής παθολογίας, όπως συνηθίζεται να ακούμε.
- Διασφαλίζουμε ισορροπία στις δραστηριότητες Ευχαρίστησης, Ικανοποίησης και Σύνδεσης με τους άλλους!
Όλοι μας έχουμε την ανάγκη να εισπράττουμε ευχαρίστηση από τη ζωή, να νιώθουμε ικανοποίηση μέσα από την επίτευξη και ολοκλήρωση στόχων, ακόμη και απλών ενεργειών και επιθυμούμε τη σύνδεση, την επαφή και εγγύτητα με άλλους ανθρώπους.
Αναρωτηθείτε, λοιπόν, το εξής στην ημέρα σας:
Τι έκανα σήμερα που μου προκάλεσε ευχαρίστηση; Ένιωσα ότι ολοκλήρωσα ή προχώρησα κάποια εργασία που είχα προγραμματίσει; Ήρθα σε επαφή με άλλους ανθρώπους;
Δίνοντας έμφαση μόνο σε μία από αυτές τις βασικές ανάγκες, είναι πολύ εύκολο να χαθεί η ισορροπία και αυτό κατ’ επέκταση να επηρεάσει τη διάθεσή σας. Μπορεί π.χ. να νιώσετε παραγωγικός, αλλά απομονωμένος ή να θεωρήσετε ότι είστε σε επαφή με άλλους, αλλά χωρίς την αίσθηση ότι κάνατε κάτι ουσιαστικό κλπ.
Όταν νιώθετε ότι οι συνθήκες και οι άλλοι γύρω σας δε συμβάλλουν στην ενδυνάμωσή σας, στην ενθάρρυνση και την ψυχική σας ανάταση ή ηρεμία, να θυμάστε ότι πάντοτε υπάρχει τρόπος!
Αναλαμβάνουμε εμείς οι ίδιοι δράση!
Φροντίζουμε τον εαυτό μας, ενδυναμώνουμε τα παιδιά μας, εμψυχώνουμε τους αγαπημένους μας!
Και προχωράμε όλοι μαζί με ΣΘΕΝΟΣ!
* Η Μαριάννα Καλκαβούρα
είναι Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Διατηρεί γραφείο στη Γλυφάδα Αττικής
(Σπερχειάδος 17, τηλ 6981727997
Αφήστε ένα σχόλιο