16 Δεκεμβρίου 2018 : ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΛΟΥΚΑ

ΔΕΙΠΝΟΝ ΜΕΓΑ

Πολύ παράξενη καί απροσδόκητη φαίνεται ή αντίδραση των προσκεκλημένων στό δείπνο. Ό πλούσιος οίκοδεσπότης δέν τούς κάλεσε γιά ένα κέρασμα, άλλα σε «δεΐπνον μέγα»· καί όχι μόνο αυτό, αλλά τούς τίμησε, έκτός άπό τήν επίσημη πρόσκληση, καί μέ υπενθύμιση μέσω δούλου ότι «έτοιμα έστιν πάντα». Στή σημερινή εποχή είναι μάλλον βέβαιο ότι κανείς άνθρωπος δέν θά αρνιόταν τέτοια ευκαιρία πλουσίου συμποσίου καί -γιατί νά τό κρύψουμε;-άφθονης τροφής τής ματαιοδοξίας του.

Ή αίτια τής άρνησης
Πριν άπό μερικά χρόνια κάποιος Άμερικανός έκατομμυριοΰχος, θέλοντας νά εμπαίξει αυτή τήν άρρωστη δίψα των επωνύμων γιά προβολή, κάλεσε περίπου χίλια άτομα άπό τήν κοσμική αφρόκρεμα τής Νέας Ύόρκης σέ δεξίωση στό πιό αριστοκρατικό ξενοδοχείο τής πόλης. Κανείς δέν αρνήθηκε τήν πρόσκληση. «Ολοι τους ήταν έκεί. Τότε, στό ζενίθ τής εύωχίας, ό οίκοδεσπότης πήρε ένα μικρόφωνο καί τούς είπε: «Χαίρετε! Είμαι αύτός πού σάς κάλεσε. Δέν μέ γνωρίζετε, ούτε σάς γνωρίζω. Όμως ούτε ένας άπό σάς δέν αναρωτήθηκε «ποιός είναι αύτός ό άγνωστος πού μέ καλεϊ». «Ολοι σας παραβλέψατε αυτή τή «λεπτομέρεια», προκειμένου νά μήν χάσετε μιά ακόμη κοσμική εκδήλωση. Αυτά είχα νά σάς πω καί γι’ αυτό σάς κάλεσα. Μπορείτε νά συνεχίσετε τή διασκέδαση σας».
Είναι προφανές ότι οι επίσημοι προσκεκλημένοι τής σημερινής παραβολής, «οι άρχιερεϊς καί γραμματεΐς των Ιουδαίων καί όσοι τιμιώτεροι τοϋ πλήθους» (Ζιγαβηνός), δέν διέφεραν καί πολύ άπό τούς κοσμικούς τοϋ άναφερθέντος περιστατικού. Σέ ματαιοδοξία καί υποκρισία σίγουρα τούς ξεπερνούσαν. Επιδίωκαν «τήν πρωτοκλισίαν έν τοίς δείπνοΐς, τούς άσπασμούς έν ταίς άγοραϊς», καί όλα -ακόμα καί τό νά «μεγαλύνουν τά κράσπεδα των ίματίων τους»-τά έκαναν «πρός τό θεαθήναι τοΐς άνθρώποις» (Μαιθ. 23,5-7). Τέτοιοι, λοιπόν, έγωιστές άνθρωποι ήταν άδιανόητο νά αρνηθούν πρόσκληση σέ «δεΐπνον μέγα». Τότε γιατί δεν ανταποκρίθηκαν, καί μάλιστα προφασιζόμενοι λογικές μεν καί νόμιμες, άλλα άνεπαρκεΐς δικαιολογίες; Ή απάντηση βρίσκεται στό ότι δεν τούς ενθουσίαζε τό έδεσματολόγιο. Τά έτοιμα έδέσματα τοϋ «μεγάλου δείπνου», κατά τόν άγιο Κύριλλο Άλεξανδρείας, ήταν: «Αμαρτιών άπόθεσίς, Πνεύματος Αγίου μέθεξίς, υιοθεσίας λαμπρότης, βασιλεία ουρανών». Είναι φανερό ότι ματαιοδοξίες, φιλοπρωτίες, πατυλές άντιλήψεις γιά μεσσιακή βασιλεία μέ εθνική ευδαιμονία καί δόξα, δέν συμπεριλαμβάνονταν στά προσφερόμενα «πιάτα». Γι΄ αυτό οι επίσημοι προσκεκλημένοι όχι άπλώς δέν ενθουσιάστηκαν άπό τήν πρόσκληση, άλλα τήν άκουσαν σάν ενοχλητική αφύπνιση καί έλεγχο.
Ποιοί «άνακλιθήσονται» καί ποιοι «έκβληθήσονται»;
«Ετσι εξηγείται γιατί, όχι μόνο ό Ήρώδης, άλλα καί «πάσα Ιεροσόλυμα έταράχθη», όταν κάποιοι άλλοι προσκεκλημένοι άπό τά βάθη τής Άναχτλής τούς «ξύπνησαν» ρωτώντας «πού έστιν ό τεχθείς βασιλεύς;». Μέ άλλα λόγια τούς είπαν: «Τί κοιμόσαστε; Ξυπνήστε. «Ήρθε ό ϊδιος ό Βασιλιάς, «μορφήν δούλου λαβών», γιά νά μάς πεί «ήδη έτοιμα έστι πάντα». Τό τραπέζι είναι έτοιμο καί μάς περιμένει». Εκείνοι όμως οι «επίσημοι», πού νά καταδεχθοϋν αφύπνιση άπό τούς «κεκλημένους έκ τών οδών καί τών φραγμών». Καί γιά νά συνεχίσουν τόν ΰπνο τους, δεν δίστασε ό -ώς μή ώφελε- τρομοκρατημένος βασιλιάς τους νά σφάξει χιλιάδες νηπίων. Μετά τήν άρνηση τών «τιμιότερων» προσκεκλημένων ό οϊκοδεσπότης κάλεσε άπό «τάς πλατείας καί τάς ρύμας τής πόλεως» τούς Ίουδαίους πού είχαν «ασθενή, άφεγγή καί χωλεύουσαν τήν διάνοιαν» (αγιος Κύριλλος Άλεξανδρείας). Τούς κάλεσε ό Χριστός διά τών Αποστόλων του: «Πορεύεσθε μάλλον πρός τά πρόβατα τά άπολωλότα οίκου Ισραήλ». Πολλοί ανταποκρίθηκαν. Καί επειδή υπήρχε ακόμη χώρος, κάλεσε καί τούς έξ εθνών μέ «συντονωτέραν κλήσιν» λέγοντας στον σταλέντα δοϋλο: «άνάγκασον είσελθεΐν». Αυτή όμως ή εντολή δέν σημαίνει κατάργηση τής έλευθερίας των καλουμένων καί βίαιη προσαγωγή. Άπλώς δείχνει ότι, γιά νά πιστέψουν τά έθνη, χρειάζεται μεγαλύτερη δύναμη άπό τόν θεό καί πιό κοπιαστική γι’ αύτούς διαδρομή. Τό ότι ή «διαδρομή» γιά τά τέκνα Αβραάμ ήταν ευκολότερη φαίνεται χαρακτηριστικά στον βίο τοϋ αγίου Κωνσταντίνου τοϋ έξ Ιουδαίων (26 Δεκεμβρίου). Γι΄ αυτόν τόν «αγαθόν Ίσραηλίτην» ήταν αρκετό νά δει ένα Χριστιανό νά σχηματίζει στό στόμα του τό σημείο τοϋ Σταυρού ένώ χασμουριόταν, γιά νά νιώσει τό κάλεσμα τοϋ Χριστού στό «Μέγα Δείπνο». Αναζήτησε τήν άλήθεια, μεταστράφηκε καί έγινε «Αγιος τής Έκκλησίας καί φυσικά θά κρίνει τούς όμοεθνεΐς του, πού περιφρόνησαν τή θεία πρόσκληση. Τό άδικαιολόγης ο τής άρνησής τους φαίνεται καί άπό τήν έντολή τοϋ Χριστοϋ πρός τούς Άποστόλους: ««Αν κάποιος δεν σάς δεχθεί καί δεν ακούσει τά λόγια σας, φεύγοντας τινάξτε καί τή σκόνη άπό τά πόδια σας». Καί ό μόνος φιλάνθρωπος Κύριος συμπλήρωσε τά φοβερά λόγια: «Τήν ήμερα τής Κρίσης, με μεγαλύτερη επιείκεια θά κριθούν οί κάτοικοι τών Σοδόμων καί τών Γομόρρων παρά αύτοί πού δεν θά δεχθούν τό κήρυγμα σας».

Ετοίμασε τό ύπερώον

Όλα αύτά δείχνουν ότι ή έτοιμασία τοϋ Δείπνου είναι αμφίπλευρη: καί έκ μέρους τοϋ Καλοΰντος καί έκ μέρους τών καλουμένων. Καί ό μέν Οϊκοδεσπότης πολλαπλώς καί συνεχώς μας βεβαιώνει ότι όσον άφορα Εκείνον «έτοιμά έστι πάντα». Χρειάζεται όμως κι έμεΐς νά εργαστούμε έντατικά γιά τίς δικές μας έτοιμασίες: νά εύτρεπίσουμε τήν ψυχή μας γιά νά έχουμε «ώτα άκούειν» τήν διά τοϋ Ευαγγελίου πρόσκληση· νά καθαρίσουμε τήν καρδιά μας άπό πάθη, γιά νά έτοιμαστεϊ τό «άνώγαιον» καί νά στρωθεί τό τραπέζι· καί νά αποκτήσουμε «στολήν τής ψυχής» λαμπρή άπό άρετές, γιά νά μή μας πουν οί ύπηρέτες: «Εταίρε, πώς είσήλθες ώδε μή έχων ένδυμα γάμου;». «Αραγε ποιός κόπος δέν αξίζει, γιά νά ακούσει κανείς τό τοϋ αγίου Ανδρέα Κρήτης: «Μακάριός έστιν, ός δύναται πιστώς ύποδέξασθαι τόν Κύριον, άνώγαιον μεν τήν καρδίαν προετοιμάσας καί δεΐπνον τήν εύσέβειαν»!

Άρχιμ. Β. Λ.