«Μηλιά μου αμίλητη» φ.1711

 

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ

«Μηλιά μου αμίλητη» 

Γράφει - Επιμελείται Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη*

Η νέα δουλειά του Opus Femina του ΚΕ.Π.Α.Π. του Δήμου Κορινθίων συγκλόνισε τους θεατές! 

Η «Αμίλητη», που ανέβηκε στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΊΣΝ), τον Οκτώβριο του 2019, σε σύνθεση και σκηνοθετική επιμέλεια της συνθέτριας, Δήμητρας Τρυπάνη, και ποιητικό κείμενο του ποιητή, συγγραφέα, αρθρογράφου και δημοσιογράφου, Παντελή Μπουκάλα, αποτέλεσε την έμπνευση της Φάλιας Παπαγιαννοπούλου και της ομάδας της, για να συμπεριλάβουν το έργο στο πρόγραμμα του ΚΕ.Π.Α.Π. του Δήμου Κορινθίων για την φετινή χρονιά.

Η Δήμητρα Τρυπάνη αποκαλεί το έργο ως ένα εναλλακτικό ρέκβιεμ, σαν αρχαίο χορικό, μια «παράσταση ήχου», την οποία ο ακροατής-θεατής μπορεί να παρακολουθήσει με ανοιχτά ή κλειστά μάτια.

Το σύγχρονο χορικό για φωνές, άρπα, τσέλο και κρουστά του ΚΠΊΣΝ, προσαρμόσθηκε και παρουσιάσθηκε από το Opus Femina ως δραματοποιημένο αναλόγιο για φωνές και κρουστά (τύμπανο και ξυλάκια), την Κυριακή, 20 Σεπτεμβρίου 2020, με φόντο το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αρχαίας Κορίνθου, δίπλα στο Ίερό του Απόλλωνα, υπό την διεύθυνση-διδασκαλία της Φάλιας Παπαγιαννοπούλου. Το Γυναικείο Φωνητικό Σχήμα του Δήμου Κορινθίων πλαισιώθηκε για τις ανάγκες των ρόλων και από ομάδα εθελοντών αφηγητών-ηθοποιών, ενώ την προσαρμογή του κειμένου επιμελήθηκε η Σοφία Δασκαλοπούλου και την οργάνωση της παραγωγής η Ράνια Σαζακλή-υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο ΚΕ.Π.Α.Π.. Στη διανομή των ρόλων: ΄Ελσα Ζαρρή (Μηλιά), Δημήτρης Καφαντάρης (πατέρας), Κωνσταντίνος Ρίσκας (Κωνσταντής-Ξένος), Αντωνάκος Πάνος-Θωμαϊδης Ίάκωβος Καλλαράς-Λαυκιώτης Κωνσταντίνος (τετράδελφο), Κολόκα Κατερίνα, Κουμπάρου Αδαμαντία, Παπαϊωάννου Κέλυ (μητέρα).

«…Να κουβεντιαστεί…! Να ελεγχθεί…! Να συλλαβιστεί…! Να συνταχτεί…! Να εξημερωθεί…! Να εξορκιστεί…!».

Με αυτούς του «ανατριχιαστικούς» ψιθύρους εισήλθε η χορωδία και οι αφηγητές στον αρχαιολογικό χώρο, ενώ το κοινό, ανίδεο, έψαχνε την αιτία των ψιθύρων στη σιγαλιά της νύχτας… Η χορωδία, όπως ο χορός στην αρχαία τραγωδία, μας προμήνυσε το κακό…

Τι ήταν αυτό, που θα έπρεπε να κουβεντιασθεί, να συνταχθεί, να συλλαβισθεί, … για να … εξημερωθεί, να εξορκισθεί;

Ηταν ένα αληθινό γεγονός, ένα ειδεχθές έγκλημα, ένα φονικό, ένα έγκλημα «τιμής», από εκείνα που «συντάραζαν» μέσα στην ένοχη σιωπή και στην συγκάλυψη τις μικρές κοινωνίες των προηγούμενων αιώνων… Μόνο προηγούμενων, όμως;
 

Μια νεαρή γυναίκα, η Μηλιά, δολοφονείται από τον πατέρα και τα αδέλφια της για να «ξεπλυθεί η ντροπή» της οικογένειας, αφού την πρώτη νύχτα του γάμου της βρέθηκε «χαλασμένη» από τον γαμπρό. Η κόρη θάβεται ζωντανή σε λάκκο με πέτρες στην είσοδο του χωριού. Μόνο το κεφάλι της μένει έξω από το χώμα. Ετσι οι συγχωριανοί γίνονται μάρτυρες του ξεπλύματος της ντροπής, που επέβαλαν στη Μηλιά τα αρσενικά μέλη της οικογένειας.

Το ποιητικό κείμενο, ειδικά γραμμένο για το έργο Αμίλητη, από τον Παντελή Μπουκάλα, συγκλονίζει! Ο ίδιος σημειώνει: «Στην Αμίλητη δοκίμασα να σκεφτώ και να νιώσω όπως (ενδεχομένως) σκέφτηκαν και ένιωσαν τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν στο δράμα του 19ου αιώνα, τόσο μακρινό αλλά και τόσο οικείο: η κοπελιά που τόλμησε να αγαπήσει έναν ξενομερίτη εκτός γάμου, ο πατέρας, η μάνα, τα αδέρφια της, ο μικρότερος αδερφός με την άτολμη άρνησή του, ο (για ένα μόλις εικοσιτετράωρο) σύζυγός της, ο ξένος, το ίδιο το χωριό του φονικού. Η αντίδραση της μανιάτικης μικροκοινωνίας, έτσι όπως οργανώνεται από τις νόρμες και την παράδοσή της, από την εθιμική ή μάλλον “φυσική” αρρενοκρατία της, δεν είναι αποκλειστικά μανιάτικη, αλλά και κρητική και ξηρομερίτικη – και ιρλανδέζικη, για παράδειγμα. Παντού η γυναίκα “είναι του πατρός της και του αντρός της”, κτήμα και θύμα, μια μηχανή που παράγει σιωπηλή τα πάντα, ανάμεσά τους και παιδιά».

Το κοινό παρακολούθησε το έργο κρατώντας την ανάσα του! ΄Ακουσε το εκκωφαντικά σιωπηρό μοιρολόι για την άτυχη Μηλιά κρατώντας το δάκρυ και την οργή του! Προσπάθησε να «πείσει» τον εαυτό του ότι αυτά τα εγκλήματα ανήκουν στο παρελθόν! Δεν πείσθηκε, όμως. Γιατί ήξερε… Ξέρει… Ξέρει ότι και σήμερα η κοινωνία μας μένει βουβή στη βία, στα εγκλήματα «τιμής», «πάθους» ή όπως αλλιώς αρέσκεται να τα αποκαλεί, για να μην αναλάβει καμία ευθύνη για την τέλεσή τους. «Γυναικοκτονία» είναι ο νέος όρος για το έγκλημα μίσους, που βασίζεται στο φύλο και οδηγεί στη θανάτωση απίστευτα μεγάλου αριθμού γυναικών (ή κοριτσιών) επειδή είναι γυναίκες.

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν αυξητικά νούμερα στη βία εναντίον των γυναικών! Αποδίδονται κυρίως σε ήθη και έθιμα των μουσουλμανικών πληθυσμών, αλλά δυστυχώς το φαινόμενο αυτό παίρνει μεγάλες διαστάσεις πλέον και στις μη μουσουλμανικές χώρες, ακόμη και στην χώρα μας. Ας μην μείνουμε, όμως, ούτε στα ήθη και έθιμα λόγω θρησκείας και λοιπών πεποιθήσεων, ούτε στο φύλο. Η βία του ανθρώπου εναντίον άλλου ανθρώπου, ανεξαρτήτως φύλου, ΤΡΟΜΑΖΕΙ! Και η σύγχρονη εποχή επιδεικνύει βαρβαρότητα κεκαλυμμένη κάτω από την επίφαση της ανάπτυξης του πολιτισμού, της τεχνολογίας, της ευημερίας.

Εμείς; Εμείς παραμένουμε σιωπηλοί, βουβοί, ένοχοι μέσα στην ατολμία μας, να προσπαθούμε να δικαιολογήσουμε την δειλία μας ως αδυναμία παρέμβασης και όχι ως ανικανότητα, ΦΟΒΟ! Γροθιά στο στομάχι η «Μηλιά μου αμίλητη», «χαστούκι» ΑΦΥΠΝΙΣΗΣ! Η Φάλια Παπαγιαννοπούλου και το OPUS FEMINA, για μία ακόμη φορά τόλμησε να δώσει «μηνύματα», να προβληματίσει, να «παιδεύσει» το κοινό επιλέγοντας ένα έργο δύσκολο, βαρύ, αλλά τόσο διδακτικό μέσα στην τραγικότητά του, και τα κατάφερε!

Τα μέλη της χορωδίας, συνοδοιπόροι της Φάλιας επί δεκαετίες, όπως πάντα μας συγκλόνισαν! OPUS FEMINA, Deborah Μπολέτη, Αναστασία Δεληγιάννη, Δήμητρα Νύχτη, Αδαμαντία Κουμπάρου , Ελένη Κυριάκου, Ίωάννα Ρήγα, Κατερίνα Κολόκα, Κέλυ Παπαϊωάννου, Μαριαλένα Βαρελά, Νίκη Νικολοπούλου, Σοφία Ρήγα, Σταυρούλα Δρίτσα, Φανή Καρανικόλα, Μάνια Χρυσομαλλίδου, Φούλη Κοντογιάννη, σας ευχαριστούμε για την γενναιόδωρη, ανιδιοτελή, αφιλοκερδή προσφορά σας στο ΚΕ.Π.Α.Π. του Δήμου Κορινθίων και σας ευχόμαστε από αυτήν την στήλη να έχετε υγεία και να συνεχίσετε να προσφέρετε στο Κορινθιακό και όχι μόνον Κοινό υπέροχες καλλιτεχνικές στιγμές με το ίδιο πάθος.

Συγχαρητήρια θερμά σε όλους τους συντελεστές! Αξίζετε την αμέριστη συνδρομή όλων μας, για να συνεχίσετε την ανοδική καλλιτεχνική σας πορεία!

*Η Εύη Κοκκίνου – Κελλάρη είναι 

Δικηγόρος Διαμεσολαβήτρια 

Υπεύθυνη Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (DPO) 

Δ/νση Γραφείου: Απ. Παύλου 40 – Κόρινθος 

Τηλ. 2741084568 & 6944964225