*Του Ευάγγελου Δ. Κόκκινου, του νεότερου, δημοσιογράφου, γεωπολιτικού αναλυτή

Για μια εθνική στρατηγική επενδύσεων

Η Ελλάδα μπορεί να ανακάμπτει από το δεκαετές οικονομικό τραύμα και να προσεγγίζει δειλά τη θέση της στην ευρωπαϊκή δυναμική, ωστόσο η σημασία των διαρκών επενδύσεων δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί. Οι επενδύσεις δεν είναι απλώς ένα μέσο για την αύξηση του ΑΕΠ, αλλά το θεμέλιο για μια ανθεκτική, χωρίς αποκλεισμούς και ανταγωνιστική οικονομία. Στη σημερινή κατακερματισμένη παγκόσμια τάξη, όπου το κεφάλαιο αναζητά τόσο ασφάλεια όσο και στρατηγικές ευκαιρίες, η χώρα μας έχει ένα στενό αλλά κρίσιμο παράθυρο για να επανατοποθετηθεί ως προορισμός μακροπρόθεσμης αξίας.

Η ανάγκη είναι διττή. Πρώτον, να προωθηθούν παραγωγικές επενδύσεις σε τομείς που παράγουν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Δεύτερον, να εφαρμοστούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα μετατρέψουν τις προσωρινές εισροές κεφαλαίων σε μόνιμη οικονομική ικανότητα.

Η χώρα διαθέτει ήδη εξέχοντα συγκριτικά πλεονεκτήματα: μια καλά εκπαιδευμένη διασπορά, στρατηγική γεωγραφική θέση που γεφυρώνει την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, και άφθονους φυσικούς πόρους σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τουρισμό και θαλάσσιο εμπόριο. Ωστόσο, η μετατροπή σε απόδοση απαιτεί μια αξιόπιστη, συντονισμένη στρατηγική.

Μια τέτοια στρατηγική πρέπει να ξεκινά με θεσμική εμπιστοσύνη. Το κράτος δικαίου, η δικαστική αποτελεσματικότητα και η κανονιστική σαφήνεια είναι οι πυλώνες στους οποίους βασίζονται οι επενδυτικές αποφάσεις. Η χώρα μας πρέπει να μειώσει τη γραφειοκρατική παράνοια και τη διαφθορά, να επιταχύνει τις δικαστικές αποφάσεις και να ψηφιοποιήσει τις δημόσιες υπηρεσίες. Οι επενδυτές δίνουν προτεραιότητα στην προβλεψιμότητα.

Ο δεύτερος άξονας είναι το ταλέντο και η καινοτομία. Είναι απαραίτητο ένα στοχευμένο εθνικό σχέδιο για την αναστροφή του brain drain, με την προσφορά φορολογικών κινήτρων για τους επαναπατριζόμενους, την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων και βιομηχανίας και τη χρηματοδότηση της εφαρμοσμένης έρευνας. Η Ελλάδα δεν πρέπει να ανταγωνίζεται στο κόστος εργασίας, αλλά στο πνευματικό κεφάλαιο και τη δημιουργικότητα. Τα πανεπιστήμιά μας παράγουν ικανούς αποφοίτους. Η πρόκληση είναι να τους ενσωματώσουμε σε παραγωγικές επιχειρήσεις

Τρίτον, οι υποδομές. Οι επενδύσεις σε ενεργειακά δίκτυα, σιδηροδρόμους, κόμβους logistics και 5G δεν είναι απλώς ένας πολλαπλασιαστής ανάπτυξης, αλλά σηματοδοτούν μακροπρόθεσμη εμπιστοσύνη. Οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα πρέπει να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση υποδομών με σαφή χρονοδιαγράμματα και λογοδοσία. Η χώρα πρέπει επίσης να αναλάβει τον ρόλο της στην πράσινη μετάβαση. Τα αποκεντρωμένα ενεργειακά συστήματα, οι ενεργειακές κοινότητες και η ανθεκτική στο κλίμα γεωργία μπορούν να προσελκύσουν βιώσιμη χρηματοδότηση σύμφωνα με τα κριτήρια ESG.

Η φορολογική πολιτική είναι ένας άλλος κρίσιμος παράγοντας. Ένα σταθερό, διαφανές και ανταγωνιστικό φορολογικό καθεστώς — σε συνδυασμό με απλοποιημένη αδειοδότηση — θα ενθαρρύνει τόσο τις εγχώριες επανεπενδύσεις όσο και τις άμεσες ξένες επενδύσεις.

Τέλος, η γεωπολιτική θέση πρέπει να θεωρείται πλεονέκτημα, όχι μειονέκτημα. Καθώς οι περιφερειακές εντάσεις βαθαίνουν, η Ελλάδα οφείλει να προσφέρει πολιτική σταθερότητα και αξιοπιστία στην ευρωζώνη σε μια κατά τα άλλα ασταθή γειτονιά, σε αντίθεση με την επικρατούσα εικόνα των αλλεπάλληλων σκανδάλων και του οργίου διαφθοράς που μοιάζει να κορυφώνεται αντί να μειώνεται. Η μετατροπή της σε κόμβο για συνεργασίες στον τομέα της εφοδιαστικής, της διακίνησης ενέργειας και της αμυντικής βιομηχανίας είναι απαραίτητες, με γνώμονα πάντα την επιστροφή της αξίας στους επενδυτές, αλλά και στους πολίτες.