Βαγγέλης Δ. Κόκκινος, ο νεότερος (μέλους Ε.Ι.Ε.Δ.)*

Το μέλλον του πολέμου είναι μη επανδρωμένο

Η πρόσφατη επίθεση με drones της Ουκρανίας, που ονομάστηκε «Επιχείρηση Spiderweb (Ιστός Αράχνης)», έχει επαναπροσδιορίσει το τοπίο του σύγχρονου πολέμου και σαφώς θα γραφτεί στις σελίδες της στρατιωτικής ιστορίας. Την 1η Ιουνίου, η Ουκρανία εκτόξευσε 117 drone από κινητές πλατφόρμες, χτυπώντας αρκετές ρωσικές αεροπορικές βάσεις βαθιά μέσα στο εχθρικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένων τοποθεσιών εξαιρετικής απόστασης από τη γραμμή του μετώπου, όπως η Σιβηρία. Η τολμηρή αυτή επιχείρηση κατέστρεψε ή χτύπησε περίπου το 30% του στόλου στρατηγικών βομβαρδιστικών της Ρωσίας, των Tu-95 και Tu-22, προκαλώντας ζημιές που εκτιμώνται σε πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει μια καμπή που επισημαίνεται εδώ και χρόνια από τους ειδικούς: τα φθηνά, αυτόνομα drones μπορούν πλέον να εξουδετερώνουν στρατιωτικά μέσα υψηλής αξίας, αμφισβητώντας τα παραδοσιακά αμυντικά πρότυπα. Η ταχεία καινοτομία της Ουκρανίας στον τομέα του πολέμου με drones, με την παραγωγή πάνω από 2 εκατομμυρίων drones πέρυσι και σχέδια για διπλασιασμό αυτού του αριθμού, αποτελεί παράδειγμα του πώς η ευελιξία και η τεχνολογική προσαρμογή μπορούν να αντισταθμίσουν τα μειονεκτήματα των συμβατικών στρατιωτικών μέσων.

Για την Ελλάδα, αυτές οι εξελίξεις δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν απλώς ως επιχειρησιακές παρατηρήσεις, αλλά ευρισκόμενη σε μια γεωπολιτικά ευαίσθητη περιοχή, η χώρα μας αντιμετωπίζει προκλήσεις που απαιτούν επανεκτίμηση των αμυντικών της στρατηγικών, αλλά και ενίσχυση των τακτικών εκτιμήσεων. Αναγνωρίζοντας αυτό, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδας οφείλουν να ενσωματώσουν προηγμένα μη επανδρωμένα συστήματα στο οπλοστάσιό τους. Υπάρχουν σχέδια για τη δημιουργία δυνάμεων εξοπλισμένων με drones και συστήματα αντι-drones στο προσεχές μέλλον. Επιπλέον, ο στρατός στοχεύει να ενσωματώσει την εκπαίδευση στη χρήση drones στην υποχρεωτική θητεία, αντλώντας έμπνευση από το μοντέλο της Φινλανδίας για την ενίσχυση των ψηφιακών πολεμικών δυνατοτήτων.

Η απόκτηση των αμερικανικών πυρομαχικών Switchblade 300 και 600, μαζί με την ανάπτυξη του εγχώριου συστήματος κατά των drones «Κένταυρος» υποδεικνύει τη δέσμευση για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών δυνατοτήτων. Ωστόσο, ο εκσυγχρονισμός πρέπει να υπερβαίνει την προμήθεια εξοπλισμού. Η επιτυχία της Ουκρανίας έγκειται στην ολιστική της προσέγγιση: ενσωμάτωση του πολέμου με drones στο στρατιωτικό δόγμα, προώθηση της εγχώριας καινοτομίας και δημιουργία ειδικών μονάδων εντός των Ενόπλων Δυνάμεων. Η Ελλάδα θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο παρόμοιων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, επενδύοντας στην έρευνα και ανάπτυξη και καλλιεργώντας ένα αμυντικό οικοσύστημα που ενθαρρύνει την καινοτομία και την ταχεία προσαρμογή σε νέες συνθήκες.

Το μέλλον του πολέμου χαρακτηρίζεται από ασυμμετρία, ταχύτητα και τεχνολογική υπεροχή. Η Ελλάδα πρέπει να υιοθετήσει αυτές τις αρχές, διασφαλίζοντας ότι ο στρατός της δεν είναι μόνο εξοπλισμένος με προηγμένα εργαλεία, αλλά και δομημένος και εκπαιδευμένος ώστε να τα χρησιμοποιεί αποτελεσματικά, έχοντας απωλέσει πια τις πεπερασμένες ιεραρχίες, επιστρέφοντας στο δόγμα του Έλληνα μαχητή που παίρνει πρωτοβουλία και συμμετέχει ενεργά στην άμυνα της πατρίδος. Μαθαίνοντας από τις εμπειρίες της Ουκρανίας και προωθώντας ενεργά τη μεταρρύθμιση των αμυντικών της στρατηγικών, η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει τις αποτρεπτικές της δυνατότητες και να προστατεύσει τα εθνικά της συμφέροντα σε ένα ολοένα και πιο περίπλοκο περιβάλλον ασφάλειας.

*Ο Ευάγγελος Δ. Κόκκινος, ο νεότερος, είναι δημοσιογράφος, γεωπολιτικός αναλυτής και φοιτητής Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών επιστημών στο Αγγλικό Πανεπιστήμιο του Derby.