Μήνυμα στην αθέατη Επιβλέπουσα (Φ. 1938)

 

Του Κώστα Τζαναβάρα  *

 

Σεβαστή μου φίλη,

Έφυγες...  Έφυγες όπως φεύγουν οι αυθεντικές Ελληνίδες Κυρίες. Σεμνά, ήρεμα και ανθρώπινα. Νοικοκυρεμένα. Και με όλα φυσιολογικά στη θέση τους. Τόσο που σχεδόν να μη φαίνεται η απουσία σου αμέσως. Σιγά-σιγά, και αργότερα.

Η διάδοχη κατάσταση, από καιρό αθόρυβα φροντισμένη προσεκτικά. Τόσο που να φαίνεται σαν έτοιμη από πάντα. Όλα πένθιμα αλλά αρχοντικά.

Με βρίσκεις στην "επίκαιρη θέση", πάντα, αλλά και σε αλλόκοτο "ταξίδι" αυτογνωσίας και -αν πάνε όλα καλά- μεταμόρφωσης. Κάπου στην κόψη του ξυραφιού, δηλαδή, μεταξύ του εδώ και του αλλού.

Θυμάμαι που σου συστήθηκα, πριν πολλά χρόνια, σε μιά ανείπωτα βαριά στιγμή σου. Προσπέρασες εντελώς τα λόγια συμπαράστασης, για να εκφράσεις την εκτίμησή σου. Με δυό μόλις λέξεις. Ανατρίχιασα σύγκορμος. Επρόκειτο, αναντίρρητα, περί ορκωμοσίας.

Από τότε, καθιέρωσα μία συνήθεια. Πριν στείλω άρθρο, έκανα ένα τελευταίο διάβασμα με τα μάτια σου. Αραιά και πού, πράγματι, μάθαινα ότι δεν είχες εκφράσει παρατήρηση. Χώρια που θα το μάθαινα. 

Γνωρισθήκαμε περισσότερο, και με άνεση χρόνου, στα πλαίσια της ανάνηψής σου. Τιμή μου. Μεγάλη, και σε πέτρινα χρόνια μάλιστα. Σαν ερασιτέχνης δημοσιογράφος, σε ρώτησα πολλά. Πολλά, επίσης, δεν χρειάσθηκε να τα ρωτήσω.

Μακάρι να είχε μαγνητοσκοπηθεί αυτό το αβίαστο ξετύλιγμα της ιστορίας της ζωής σου και της προσωπικότητάς σου. Λίγα θυμάμαι, τα πιό χτυπητά, αφού όντως "Όλοι γεράσαμε".

Περισσότερο έφερνες την κουβέντα στα δύσκολα χρόνια. Εκείνο το "Δεν ξέρω τί θα κάνεις, αλλά τα παιδιά θα μάθουν γράμματα". Αποχαιρετιστήρια οδηγία, σε εποχή αδυσώπητης φτώχειας, προς οσονούπω χήρα. Το άλλο, η στιβαρή απόφαση του καλού σου, που θα θεμελίωνε την πολύχρονη σχέση-μοντέλο: "Γι' αυτό το κορίτσι θα μάθω γράμματα".

Το κορυφαίο στο εκμαίευσα: "Είχες πάει ποτέ στο γήπεδο να τον δεις;" Απάντηση, μαζί με το διάπλατο και ολόγλυκο χαμόγελό σου: "Δεν ρωτάς καλύτερα αν ποτέ από το γήπεδο έλειψα;"

Καλή αντάμωση!

 

26 Απριλίου 2025

 ο Επιβλεπόμενος

 

*Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας