ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ φ.1750
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ
Μετά το νέο «κατρακύλισμα» από την κυρυφή της Ευρώπης, «κατρακύλισμα» των προσδοκιών μας για την επιβολή ουσιαστικών κυρώσεων στην Τουρκία εκ μέρους της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε, πώς χάθηκε και αυτή η ευκαιρία μαζί με τόσες άλλες στο παρελθόν.
Το βλέμμα μας αναγκαστικά κοιτάζει πάλι στο μέλλον. Στην μετάθεση στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της καινούργιας εθνικής μας προσπάθειας για «ανάβαση» στην ίδια κορυφή των Βρυξελλών με τις ίδιες προσδοκίες. Τώρα όμως την θωριά μας συνοδεύει η σκέψη που ανακαλεί στην μνήμη την περίπτωση του Σισύφου. Αυτού που ήταν ταυτισμένος με την αέναη προσπάθεια ανάβασης σε μια βουνοκορφή, στην οποία όμως δεν επρόκειτο να φτάσει ποτέ, διότι μαζί με τον βράχο, που κουβαλούσε στους ώμους του, έσερνε και την κατάρα των Θεών να μη νιώσει ποτέ την χαρά της κατάκτησης της κορυφής.
Ας θυμηθούμε από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με αυτήν, ο Σίσυφος ήταν ιδρυτής και πρώτος βασιλιάς της Εφύρας που μετονομάσθηκε αργότερα σε Κόρινθο. Επειδή η πόλη του ήταν άνυδρη, παρακάλεσε τον Θεό-ποταμό Ασωπό να του χαρίσει μια από τις πολλές και πλούσιες πηγές των υδάτων του για την ύδρευση της Κορίνθου.
Ο Ασωπός υποσχέθηκε να ικανοποιήσει την επιθυμία του, εφ’ όσον όμως ο Σίσυφος του απεκάλυπτε τον δράστη της αποπλάνησης της κόρης του Αίγινας, επειδή ήταν αυτόπτης μάρτυρας, όπως έλεγε, του σχετικού περιστατικού. Πιεσμένος από την ανάγκη ο Σίσυφος έδειξε στον Ασωπό ως δράστη της σχετικής αποπλάνησης τον Δία. Η προδοσία αυτή εξόργισε τον πατέρα των θεών, ο οποίος καταράστηκε τον Σίσυφο να κουβαλάει στην πλάτη του ένα μεγάλο βράχο και να προσπαθεί να ανεβεί με αυτόν στην κορυφή ενός βουνού. Κάθε φορά όμως, που θα πλησίαζε στην κορυφή ο Σίσυφος, ο βράχος θα κατρακυλούσε στην βάση της βουνοκορφής και ο αχθοφόρος θα έπρεπε να δοκιμάσει ξανά και ξανά, για να ανεβεί με τον βράχο στην κορυφή, χωρίς ωστόσο να μπορεί να φτάσει ποτέ σε αυτήν. Κατά άλλη εκδοχή του μύθου, την σχετική κατάρα στον Σίσυφο την έδωσε ο Πλούτων, ο Θεός του Άδη, επειδή ο βασιλιάς της Εφύρας ξεγέλασε με ένα τέχνασμά του την σύζυγό του Περσεφόνη και κατάφερε να φυλακίσει τον Θάνατο με αποτέλεσμα να λιγοστεύει ο πληθυσμός του Κάτω Κόσμου. Έτσι, όταν πέθανε ο Σίσυφος, περιήλθε στην δικαιοδοσία του Πλούτωνα και άρχισε να εκτελεί την ποινή-κατάρα που του επέβαλε ο θεός του Άδη.
Στην σύγχρονη διάστασή του ο μύθος του Σισύφου δεν επαληθεύεται μόνο στις Έλληνο-Τουρκικές σχέσεις και στην προσμονή της χώρας μας για επιβολή κυρώσεων από την Ε.Ε. στην Τουρκία εξ αιτίας των προκλήσεών της κατά της διεθνούς νομιμότητας. Περνάει από όλες τις ατομικές ή εθνικές μας «διαδρομές». Και δεν έχει καμιά σχέση ούτε με τον ευγενή στόχο κάποιου να ανεβεί ψηλά ούτε με τον πηγεμό στην Ιθάκη. Συμβολίζει την καταδικασμένη σε αποτυχία προσπάθεια του καθενός να φτάσει μαζί με τον δικό του «βράχο» στην «κορυφή» που επιδιώκει. Δεν έχει σημασία ο λόγος της αποτυχίας της σχετικής προσπάθειας. Μπορεί η αποτυχία να οφείλεται στις ανεπαρκείς δυνάμεις του «αναβάτη» να πιάσει μόνος του, χωρίς την βοήθεια άλλων, την «κορυφή» που στοχεύει. Μπορεί να προέρχεται από τα εμπόδια που βάζουν εκείνοι, οι οποίοι ελέγχουν τις «προσβάσεις» και δεν αφήνουν τους ανεπιθύμητους να πορευθούν προς την «κορυφή». Μπορεί όμως να είναι και αποτέλεσμα κάποιας σύχρονης «κατάρας», που εμφανίζεται με πολλές μορφές.
«Κατάρα» για μας σήμερα η παρουσία της Γερμανίας στην κορυφή της Ε.Ε. Βέβαια την «κατάρα» αυτή την προκαλέσαμε εμείς οι ίδιοι, όπως και ο Σίσυφος την δική του, αφού ουδέποτε συμμαχήσαμε με τους Γερμανούς. Αντιθέτως σταθήκαμε απέναντι από αυτούς σε όλες τις αναμετρήσεις μαζί τους και τούς πολεμήσαμε σκληρά. Δικαίως, διότι υπερασπιζόμαστε αναπαλλοτρίωτες αξίες, όπως είναι η ελευθερία και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οι Τούρκοι όμως υπήρξαν ανέκαθεν πιστοί σύμμαχοί τους.
Τα φιλαράκια τους που δεν τους εγκατέλειψαν ποτέ. Είναι ιστορικά γνωστό το μακροχρόνιο Γερμανό-Τουρκικό ειδύλλιο, το οποίο στις πιο «φλογερές» στιγμές του ωδήγησε την Γερμανία και την Τουρκία σε πολύ στενές στρατιωτικές «περιπτύξεις».
Είδαμε μάλιστα κάποια στιγμή (στην εποχή της δράσης των Νεότουρκων του Κεμάλ Ατατούρκ) και Γερμανό Αρχιστράτηγο επικεφαλής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, τοποθετημένο στη θέση αυτή με απόφαση του Ράϊχστατ, της Γερμανικής Βουλής! Ήταν ο Όττο Φον Λίμαν Σάντερς, ο «αρχιτέκτονας» των σφαγών και των εκκαθαρίσεων σε βάρος των Ποντίων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από τους Τσέτες και τους Νεό-Τουρκους στα μέσα περίπου της πρώτης δεκαετίας του εικοστού αιώνα. Αφήνουμε στην άκρη το γεγονός ότι στην Γερμανία ζουν σήμερα 5 εκατομμύρια περίπου Τούρκοι, όλοι σχεδόν Γερμανοί υπήκοοι. Και βέβαια τις πολύ στενές οικονομικό-στρατιωτικές σχέσεις της Γερμανίας με την Τουρκία που έχουν «σφυρηλατήσει» μια ισχυρή διαπλοκή μεταξύ τους. Πώς λοιπόν με αυτά τα δεδομένα και την «κατάρα» να ελέγχει πλήρως όλα τα πόστα της Ε.Ε. να ελπίζουμε ότι θα φτάσουμε κάποτε στην «κορυφή» των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας; Δεν βλέπουμε σήμερα τον Δία ή τον Πλούτωνα, μεταμορφωμένο σε Γερμανίδα Καγκελάριο, να μας «πετάει» τον «βράχο» των προσδοκιών από τα χέρια και να μας παραπέμπει στην «ανάβαση» της επόμενης Συνόδου Κορυφής, στην οποία θα ξαναζήσουμε το ίδιο «κατρακύλισμα» του «βράχου», αφού αυτό επιτάσσει η «κατάρα» μας;
Πέρα όμως από την προαναφερθείσα γερμανική «κατάρα», την «ανάβαση» στην «κορυφή» των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας την εμποδίζουν σήμερα και τα οικονομικά συμφέροντα ορισμένων κρατών-μελών της Ε.Ε., όπως είναι η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία και φοβούνται τις επιπτώσεις των κυρώσεων στα συμφέροντά τους. Η προβληματική ωστόσο των σχετικών κυρώσεων δεν έχει μόνο το οικονομικό της σκέλος. Έχει και την στρατιωτική της πλευρά, από την οποία απορρέουν θανάσιμοι κίνδυνοι για την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδος που αντιμετωπίζονται πρωτίστως με στρατιωτικού χαρακτήρα κυρώσεις, τις οποίες περιέργως αρνείται να επιβάλει η Ε.Ε. Σε ποιές άλλες ακόμη προκλήσεις θα έπρεπε να προβεί η Τουρκία, για να της επιβληθούν επί τέλους κυρώσεις; Και ύστερα ψάχνουμε να βρούμε, γιατί η Τουρκία συμπεριφέρεται με τόση αναίδεια προς όλους.
Εάν μπορούσε σήμερα ο Σίσυφος να σχολιάσει τα αλλεπάληλα «κατρακυλίσματα» της Ελλάδος από την «κορυφή» της Ευρώπης, θα μας έλεγε ότι κατανοεί την δική του τιμωρία από τους θεούς, διότι έφταιξε απέναντί τους. Δεν θα εύρισκε όμως καμιά εξήγηση για την επιβολή του δικού του μαρτυρίου στην Ελλάδα, αφού δεν την βαρύνει κανένα παράπτωμα έναντι των εταίρων της. Φαίνεται ότι η κοινοτική αλληλεγγύη χάθηκε κάπου στις διαδρομές του Σισύφου και ψάχνουν ακόμη να την βρουν οι αρμόδιοι των Βρυξελλών. Σημεία των καιρών που προκαλούν ακόμη και τους μύθους.
* Ο κ. Αλεξάνδρος Π. Κωστάρας Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης από την Κόρινθο
Ο Σίσυφος προτυπώνει τις διαχρονικά απρόσιτες κορυφές
 |
του Αλέξανδρου Κωστάρα*
|
Μετά το νέο «κατρακύλισμα» από την κυρυφή της Ευρώπης, «κατρακύλισμα» των προσδοκιών μας για την επιβολή ουσιαστικών κυρώσεων στην Τουρκία εκ μέρους της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε, πώς χάθηκε και αυτή η ευκαιρία μαζί με τόσες άλλες στο παρελθόν.
Το βλέμμα μας αναγκαστικά κοιτάζει πάλι στο μέλλον. Στην μετάθεση στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της καινούργιας εθνικής μας προσπάθειας για «ανάβαση» στην ίδια κορυφή των Βρυξελλών με τις ίδιες προσδοκίες. Τώρα όμως την θωριά μας συνοδεύει η σκέψη που ανακαλεί στην μνήμη την περίπτωση του Σισύφου. Αυτού που ήταν ταυτισμένος με την αέναη προσπάθεια ανάβασης σε μια βουνοκορφή, στην οποία όμως δεν επρόκειτο να φτάσει ποτέ, διότι μαζί με τον βράχο, που κουβαλούσε στους ώμους του, έσερνε και την κατάρα των Θεών να μη νιώσει ποτέ την χαρά της κατάκτησης της κορυφής.
Ας θυμηθούμε από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με αυτήν, ο Σίσυφος ήταν ιδρυτής και πρώτος βασιλιάς της Εφύρας που μετονομάσθηκε αργότερα σε Κόρινθο. Επειδή η πόλη του ήταν άνυδρη, παρακάλεσε τον Θεό-ποταμό Ασωπό να του χαρίσει μια από τις πολλές και πλούσιες πηγές των υδάτων του για την ύδρευση της Κορίνθου.
Ο Ασωπός υποσχέθηκε να ικανοποιήσει την επιθυμία του, εφ’ όσον όμως ο Σίσυφος του απεκάλυπτε τον δράστη της αποπλάνησης της κόρης του Αίγινας, επειδή ήταν αυτόπτης μάρτυρας, όπως έλεγε, του σχετικού περιστατικού. Πιεσμένος από την ανάγκη ο Σίσυφος έδειξε στον Ασωπό ως δράστη της σχετικής αποπλάνησης τον Δία. Η προδοσία αυτή εξόργισε τον πατέρα των θεών, ο οποίος καταράστηκε τον Σίσυφο να κουβαλάει στην πλάτη του ένα μεγάλο βράχο και να προσπαθεί να ανεβεί με αυτόν στην κορυφή ενός βουνού. Κάθε φορά όμως, που θα πλησίαζε στην κορυφή ο Σίσυφος, ο βράχος θα κατρακυλούσε στην βάση της βουνοκορφής και ο αχθοφόρος θα έπρεπε να δοκιμάσει ξανά και ξανά, για να ανεβεί με τον βράχο στην κορυφή, χωρίς ωστόσο να μπορεί να φτάσει ποτέ σε αυτήν. Κατά άλλη εκδοχή του μύθου, την σχετική κατάρα στον Σίσυφο την έδωσε ο Πλούτων, ο Θεός του Άδη, επειδή ο βασιλιάς της Εφύρας ξεγέλασε με ένα τέχνασμά του την σύζυγό του Περσεφόνη και κατάφερε να φυλακίσει τον Θάνατο με αποτέλεσμα να λιγοστεύει ο πληθυσμός του Κάτω Κόσμου. Έτσι, όταν πέθανε ο Σίσυφος, περιήλθε στην δικαιοδοσία του Πλούτωνα και άρχισε να εκτελεί την ποινή-κατάρα που του επέβαλε ο θεός του Άδη.
Στην σύγχρονη διάστασή του ο μύθος του Σισύφου δεν επαληθεύεται μόνο στις Έλληνο-Τουρκικές σχέσεις και στην προσμονή της χώρας μας για επιβολή κυρώσεων από την Ε.Ε. στην Τουρκία εξ αιτίας των προκλήσεών της κατά της διεθνούς νομιμότητας. Περνάει από όλες τις ατομικές ή εθνικές μας «διαδρομές». Και δεν έχει καμιά σχέση ούτε με τον ευγενή στόχο κάποιου να ανεβεί ψηλά ούτε με τον πηγεμό στην Ιθάκη. Συμβολίζει την καταδικασμένη σε αποτυχία προσπάθεια του καθενός να φτάσει μαζί με τον δικό του «βράχο» στην «κορυφή» που επιδιώκει. Δεν έχει σημασία ο λόγος της αποτυχίας της σχετικής προσπάθειας. Μπορεί η αποτυχία να οφείλεται στις ανεπαρκείς δυνάμεις του «αναβάτη» να πιάσει μόνος του, χωρίς την βοήθεια άλλων, την «κορυφή» που στοχεύει. Μπορεί να προέρχεται από τα εμπόδια που βάζουν εκείνοι, οι οποίοι ελέγχουν τις «προσβάσεις» και δεν αφήνουν τους ανεπιθύμητους να πορευθούν προς την «κορυφή». Μπορεί όμως να είναι και αποτέλεσμα κάποιας σύχρονης «κατάρας», που εμφανίζεται με πολλές μορφές.
«Κατάρα» για μας σήμερα η παρουσία της Γερμανίας στην κορυφή της Ε.Ε. Βέβαια την «κατάρα» αυτή την προκαλέσαμε εμείς οι ίδιοι, όπως και ο Σίσυφος την δική του, αφού ουδέποτε συμμαχήσαμε με τους Γερμανούς. Αντιθέτως σταθήκαμε απέναντι από αυτούς σε όλες τις αναμετρήσεις μαζί τους και τούς πολεμήσαμε σκληρά. Δικαίως, διότι υπερασπιζόμαστε αναπαλλοτρίωτες αξίες, όπως είναι η ελευθερία και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Οι Τούρκοι όμως υπήρξαν ανέκαθεν πιστοί σύμμαχοί τους.
Τα φιλαράκια τους που δεν τους εγκατέλειψαν ποτέ. Είναι ιστορικά γνωστό το μακροχρόνιο Γερμανό-Τουρκικό ειδύλλιο, το οποίο στις πιο «φλογερές» στιγμές του ωδήγησε την Γερμανία και την Τουρκία σε πολύ στενές στρατιωτικές «περιπτύξεις».
Είδαμε μάλιστα κάποια στιγμή (στην εποχή της δράσης των Νεότουρκων του Κεμάλ Ατατούρκ) και Γερμανό Αρχιστράτηγο επικεφαλής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, τοποθετημένο στη θέση αυτή με απόφαση του Ράϊχστατ, της Γερμανικής Βουλής! Ήταν ο Όττο Φον Λίμαν Σάντερς, ο «αρχιτέκτονας» των σφαγών και των εκκαθαρίσεων σε βάρος των Ποντίων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από τους Τσέτες και τους Νεό-Τουρκους στα μέσα περίπου της πρώτης δεκαετίας του εικοστού αιώνα. Αφήνουμε στην άκρη το γεγονός ότι στην Γερμανία ζουν σήμερα 5 εκατομμύρια περίπου Τούρκοι, όλοι σχεδόν Γερμανοί υπήκοοι. Και βέβαια τις πολύ στενές οικονομικό-στρατιωτικές σχέσεις της Γερμανίας με την Τουρκία που έχουν «σφυρηλατήσει» μια ισχυρή διαπλοκή μεταξύ τους. Πώς λοιπόν με αυτά τα δεδομένα και την «κατάρα» να ελέγχει πλήρως όλα τα πόστα της Ε.Ε. να ελπίζουμε ότι θα φτάσουμε κάποτε στην «κορυφή» των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας; Δεν βλέπουμε σήμερα τον Δία ή τον Πλούτωνα, μεταμορφωμένο σε Γερμανίδα Καγκελάριο, να μας «πετάει» τον «βράχο» των προσδοκιών από τα χέρια και να μας παραπέμπει στην «ανάβαση» της επόμενης Συνόδου Κορυφής, στην οποία θα ξαναζήσουμε το ίδιο «κατρακύλισμα» του «βράχου», αφού αυτό επιτάσσει η «κατάρα» μας;
Πέρα όμως από την προαναφερθείσα γερμανική «κατάρα», την «ανάβαση» στην «κορυφή» των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας την εμποδίζουν σήμερα και τα οικονομικά συμφέροντα ορισμένων κρατών-μελών της Ε.Ε., όπως είναι η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία και φοβούνται τις επιπτώσεις των κυρώσεων στα συμφέροντά τους. Η προβληματική ωστόσο των σχετικών κυρώσεων δεν έχει μόνο το οικονομικό της σκέλος. Έχει και την στρατιωτική της πλευρά, από την οποία απορρέουν θανάσιμοι κίνδυνοι για την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδος που αντιμετωπίζονται πρωτίστως με στρατιωτικού χαρακτήρα κυρώσεις, τις οποίες περιέργως αρνείται να επιβάλει η Ε.Ε. Σε ποιές άλλες ακόμη προκλήσεις θα έπρεπε να προβεί η Τουρκία, για να της επιβληθούν επί τέλους κυρώσεις; Και ύστερα ψάχνουμε να βρούμε, γιατί η Τουρκία συμπεριφέρεται με τόση αναίδεια προς όλους.
Εάν μπορούσε σήμερα ο Σίσυφος να σχολιάσει τα αλλεπάληλα «κατρακυλίσματα» της Ελλάδος από την «κορυφή» της Ευρώπης, θα μας έλεγε ότι κατανοεί την δική του τιμωρία από τους θεούς, διότι έφταιξε απέναντί τους. Δεν θα εύρισκε όμως καμιά εξήγηση για την επιβολή του δικού του μαρτυρίου στην Ελλάδα, αφού δεν την βαρύνει κανένα παράπτωμα έναντι των εταίρων της. Φαίνεται ότι η κοινοτική αλληλεγγύη χάθηκε κάπου στις διαδρομές του Σισύφου και ψάχνουν ακόμη να την βρουν οι αρμόδιοι των Βρυξελλών. Σημεία των καιρών που προκαλούν ακόμη και τους μύθους.
* Ο κ. Αλεξάνδρος Π. Κωστάρας Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης από την Κόρινθο
Αφήστε ένα σχόλιο