Η ΑΓΙΑ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ, ΓΕΝΕΘΛΙΟΣ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ φ.1697

Ἡ Ἁγία Πεντηκοστή ...

του Χρήστου Φαραντάτου*

Η πεντηκοστή ημέρα από του Πάσχα, είναι η ημέρα της επιφοιτήσεως του Παναγίου Πνεύματος, είναι η ημέρα της επισφραγίσεως της Αναστάσεως του Κυρίου και του Κηρύγματος της μιάς αληθείας, ότι «ἀνέστη ὁ Κύριος ἐκ τῶν νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωήν χαρισάμενος». 

Η Πεντηκοστή είναι η γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας. Κατ’ αυτήν οι Απόστολοι εφωτίσθησαν και ενεδυναμώθησαν υπό του Παναγίου Πνεύματος, που «εν είδει πυρίνων γλωσσών», εκάθισεν επί των κεφαλών των. 

Αμέσως οι Απόστολοι ήρχισαν να κηρύττουν εις τους συγκεντρωμένους Ιουδαίους, οι οποίοι διηπόρουν, πώς οι πρώην αγράμματοι αλιείς ωμίλουν διαφόρους γλώσσας. «Οι μεν ουν ασμένως αποδεξάμενοι των λόγων αυτού (του Πέτρου) εβαπτίσθησαν και προσετέθησαν την ημέρα εκείνη ψυχαί ωσεί τρισχίλιαι». (Πράξ. Β΄, 41). Έτσι η Εκκλησία ενεφανίσθη εις τον κόσμον με τας τρεις χιλιάδας μέλη της κατά το παρθενικόν εκείνο κήρυγμα των μαθητών του Ιησού. 

Ημέρα ένδοξος, χαρμόσυνος, αγία. Μέσα σ’ αυτήν το έργον του Κυρίου μάς έδωσε τους καρπούς του. Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος εφωταγώγησε τον κόσμον, εγέννησε την Εκκλησίαν. 

Το Άγιον Πνεύμα (ο Παράκλητος) είναι το τρίτον πρόσωπον της Αγίας Τριάδος, ισότιμον και ομοούσιον και αχώριστον με τον Θεόν – Πατέρα και τον Υιόν – Λόγον, εκπορεύεται υπό του Πατρός και συμπροσκυνείται και συνδοξάζεται μετά των δύο άλλων προσώπων. 

Ο Πατήρ δημιουργεί τον κόσμον, ο Υιός αποστέλλεται όταν έρχεται το πλήρωμα του χρόνου, διά την σωτηρία του ανθρώπου και το Άγιο Πνεύμα συμπληροί και τελειοποιεί την απολύτρωσιν των ανθρώπων. Η εμφάνισίς Του κατά την ημέρα της Πεντηκοστής ήτο πράγματι επεισοδιακή και θορυβώδης. Αι Πράξεις των Αποστόλων δίδουν λεπτομερώς την ζώσαν εικόνα της ελεύσεώς Του, με τους παρισταμένους, οι οποίοι υπήρξαν αδιάψευστοι μάρτυρες των γεγονότων. Ηκούσθη λοιπόν έντονος ήχος, συνοδευόμενος από βιαίαν πνοή ανέμου, εφάνησαν δε γλώσσαι πυρός, που επεκάθισαν αδιακρίτως επί της κεφαλής πάντων των συνηθροισμένων πιστών και «επλήσθησαν άπαντες πνεύματος αγίου, αρξάμενοι λαλείν ετέραις γλώσσαις». Έτσι, η έλευσις του Αγίου Πνεύματος ήλθε να ενώσει τον Θεόν με τον άνθρωπον. Σήμερα το Άγιον Πνεύμα καθοδηγεί και φωτίζει το πνευματικόν σκότος της ανθρωπότητος. 

Τρεις φορές ενεφανίσθη το Άγιον Πνεύμα: Η πρώτη κατά το βάπτισμα του Κυρίου εις τον Ιορδάνην ποταμόν υπό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, «εν είδει περιστεράς», που ηκούσθη η φωνή του Πατρός «οὗτος ἐστίν ὁ Ὑιός μου ὁ ἀγαπητός ἐν ῷ ἠυδόκησα». Η δευτέρα, κατά την καθιέρωσιν και πνευματικήν αναζωογόνησιν των Αποστόλων από τον Ιησούν Χριστόν, ο οποίος τους «ἐνεφύσησε» το Άγιο Πνεύμα και η τρίτη κατά την Αγίαν Πεντηκοστήν, όπου ήτο και η πλέον εντυπωσιακή. 

Και αναφωνεί εν χαρά και αγαλλιάσει ο μέγας της θεολογίας μυσταγωγός, ο Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος (329–390) «Πεντηκοστήν εορτάζομεν και Πνεύματος επιδημίαν και προθεσμίαν επαγγελίας και ελπίδος συμπλήρωσιν και το Μυστήριον ως μέγα τε και σεβάσμιον!», ο δε Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος (345–407), ο μέγιστος των ρητόρων, την θεωρεί, καθώς και το Πάσχα, ως τας μεγίστας των εορτών. 

Πράγματι, η Αγία Πεντηκοστή είναι μεγάλη, περικλείουσα το μέγα Μυστήριον της ακαταλήπτου αστραπής και ελλάμψεως του Αγίου Πνεύματος, του οποίου η ενέργεια είναι άπειρος, απερίγραπτος και απεριόριστος. 

Προσκυνούμε και ημείς την τρισυπόστατον Θεότητα, τον Υιόν συν τω Πατρί και τω Αγίω Πνεύματι. Ο Πατήρ εγέννησεν αχρόνως Υιόν συναΐδιον (= συν + αιώνιον) και σύνθρονον και Πνεύμα άγιον, συνδοξαζόμενον και συμπροσκηνούμενον τω Πατρί και τω Υιώ, μίαν ουσίαν, μία θεότητα, μίαν δύναμιν, την Αγίαν Τριάδα, την οποίαν προσκυνούμε και δοξάζομεν εις τους αιώνας. 

* Ο κ. Χρίστος Φαραντάτος, είναι Υποστράτηγος ε.α. διαμένων στην Αθήνα.