ΟΙ ΚΟΡΙΝΘΙΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ φ.1739
Οι Κορίνθιοι Φιλικοί
*του Δρ. Αν. Λυμπερίου
Η ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως συνδέεται αδιάρρηκτα με την ιστορία της Φιλικής Εταιρείας.
Με επικρατέστερη ημερομηνία λοιπόν την 14 Σεπτεμβρίου 1814 ιδρύεται στην Οδησσό η Φιλική Εταιρεία από τρεις άνδρες όχι ιδιαίτερα επιφανείς ή πλούσιους, τον Νικόλαον Σκουφά από το Κομπότι Άρτας, τον Αθανάσιο Τσακάλωφ από τα Ιωάννινα και τον Εμμανουήλ Ξάνθο από την Πάτμο.
Στις γραμμές της συσπειρώνονται κυρίως έμποροι και μικροαστοί, αλλά και Φαναριώτες και κοτζαμπάσηδες, οπλαρχηγοί και κληρικοί, πρόσωπα που θα διαδραματίσουν αγωνιστικό ρόλο (θετικό ή αρνητικό) στον αγώνα για την ανεξαρτησία. Αξιοσημείωτη και με γρήγορο ρυθμό είναι η εξάπλωση της Φιλικής και στην Κορινθία.
Με βάση το βιβλίο του Βαλέριου Μέξα «Οι Φιλικοί» το οποίο συνετάχθη σχεδόν αποκλειστικά επί του καταλόγου του Αρχείου Σέκερη κάναμε μια προσπάθεια προκειμένου να εντοπίσουμε τους Κορίνθιους Φιλικούς. Στο αρχείο περιλαμβάνεται και ο κατάλογος Ξάνθου, ενώ προσετέθησαν μερικοί Φιλικοί των οποίων η μύησις μαρτυρείται από τα αφιερωματικά των ή τα εφοδιαστικά διπλώματά των ανέκδοτα ή δημοσιευμένα.
Τόσο ο κατάλογος Ξάνθου όσο και το Αρχείο Σέκερη είναι συντεταγμένοι επί τη βάσει των αφιερωτικών. Τα παραθέτουμε έτσι όπως αναγράφονται ακριβώς στα αρχεία. Σε κάθε Φιλικό αναγράφονται όσα στοιχεία περιέχονται και εις τα αφιερωματικά.
Δηλαδή: α’ το όνομα και επώνυμον, β’ η πατρίς, γ’ το επάγγελμα, δ’ η ηλικία, ε’ ο κατηχητής, ς’ η προσφορά, ζ’ ο χρόνος και ο τόπος της μυήσεως, η’ η διεύθυνσις του αφιερωτικού, θ’ το σήμα αφιερώσεως και καθιερώσεως. Οι αριθμοί μπροστά σε κάθε όνομα είναι ο αύξων αριθμός στο κατάλογο.
Ποιοι ήταν οι Κορίνθιοι Φιλικοί;
1818
128. Θεοχάρης Ρέντης.— Προεστώς Κορίνθου. Χρόνων 30. Διά Αν¬ τωνίου Πελοπίδα. Γρ. 1000.
19 Όκτωβρίου 1818. Κόρινθος.
Τω ‘Αναστασίψ Αβραμιώτη, Ζάκυνθον.
135. Γεώργιος Καλαρας —Κορίνθιος. Ιατρός. Χρόνα>ν 28. Διά τοΰ Θεοχάρη Ρένδη. Γρ. 200.
28 Όκτωβρίου 1818. Κόρινθος.
19 Όκτωβρίου 1818. Κόρινθος.
Τω ‘Αναστασίψ Αβραμιώτη, Ζάκυνθον.
135. Γεώργιος Καλαρας —Κορίνθιος. Ιατρός. Χρόνα>ν 28. Διά τοΰ Θεοχάρη Ρένδη. Γρ. 200.
28 Όκτωβρίου 1818. Κόρινθος.
Τω Ιωάννη Κωλέτη, Ιωάννινα.
144. Πανοϋτζος Νοταράς.—Άπό Τρίκαλα τής Κορίνθου. Προεστώς.
Χρόνων 55. Διά τοϋ ΐατροϋ Γεωργίου Καλαρά2. Γρ. 1000.
5 Νοεμβρίου 1«18. Τρίκαλα.
Τω Αρχιμανδρίτη Γρηγορίω, Κων) πολιν.
146. Σπυρίδων Δααίου.— Προεστώς Τρικάλων. Χρόνων 30.
Διά Γεοίργίου Καλαρά. Γρ. 500. 11 Νοεμβρίου 1818. Κόρινθος η Τρίκαλα.
Τω Άβραμίω, Κων)πολιν.
149. Ιωάννης Νοταράς.—Δοτόρος.
Χρόνων 70. Διά τοΰ Δοτώρ Γεωργίου Καλαρά. Γρ. 1000.
15 Νοεμβρίου 181[8]2. Τρίκαλα τής Κορίνθου.
Τω άρχιμανδρίτι Γρηγορίω. Κων) πολιν.
176. Ιωάννης Δέοίον.—Πολιτικός Τρικάλων τής Κορίνθου. Χρόνων 32.
Διά Σπυρίδωνος Δασίου. Γρ. δΟΟ.
7 Δεκεμβρίου 1818.
144. Πανοϋτζος Νοταράς.—Άπό Τρίκαλα τής Κορίνθου. Προεστώς.
Χρόνων 55. Διά τοϋ ΐατροϋ Γεωργίου Καλαρά2. Γρ. 1000.
5 Νοεμβρίου 1«18. Τρίκαλα.
Τω Αρχιμανδρίτη Γρηγορίω, Κων) πολιν.
146. Σπυρίδων Δααίου.— Προεστώς Τρικάλων. Χρόνων 30.
Διά Γεοίργίου Καλαρά. Γρ. 500. 11 Νοεμβρίου 1818. Κόρινθος η Τρίκαλα.
Τω Άβραμίω, Κων)πολιν.
149. Ιωάννης Νοταράς.—Δοτόρος.
Χρόνων 70. Διά τοΰ Δοτώρ Γεωργίου Καλαρά. Γρ. 1000.
15 Νοεμβρίου 181[8]2. Τρίκαλα τής Κορίνθου.
Τω άρχιμανδρίτι Γρηγορίω. Κων) πολιν.
176. Ιωάννης Δέοίον.—Πολιτικός Τρικάλων τής Κορίνθου. Χρόνων 32.
Διά Σπυρίδωνος Δασίου. Γρ. δΟΟ.
7 Δεκεμβρίου 1818.
Τω Διονυσίω Ίεροκήρυκι, Σμΰρνην.
190. Σωτήριος Νοταράς.— Προεστώς Τρικάλων Κορινθίας.
Χρόνων 56. Διά Σπύρου Δασίου. Γρ.
1000. 30 Δεκεμβρίου 1818. Τρίκαλα.
Τω Νικολάφ Μουτζοποΰλφ, Όδέσσα.
1819 247. Κορίν&ον Ζαχαρίας*.— Χρόνων 57. Δια τοϋ Θεοχάρη Ρένδη.
Γρ. 1000.
15. Φεβρουαρίου 1819.
Τώ άνεψιφ του Γαβριήλ μοναχώ, Όρος.
258. Δανιήλ. Παμπούχης.— Ηγούμενος της Παναγίας _Βρ_άχου.
Χρόνων 40. Διά Νικηφόρου Παμποΰκη. Γρ. 50.
27 Φεβρουαρίου 1819. Κόρινθος.
Τω Ησαΐα ‘Αγιορίτη, Κων^πολις 320. Νικόλαος Κουϊμονντζόπουλος. — Κορίνθιος. Χρόνων 40. Διά Δανιήλ Παμποΰκη Γρ. 50 20 Μαΐου 1819. Κόρινθος.
Τω Γρηγορίω Βατοπεδινώ, Άγιον Όρος.
346. Πέτρος Σαλαμόνος.— Προεστώς Λεονταρίου. Χρόνων 45.
Διά Δανιήλ Παμποΰκη Γρ. 50 19 Ιουνίου 1819. Κόρινθος.
361. Αναγνώστης Οίκονομόηουλος.—Σανδικεμένης τοΓ’ Αγίου Γεωργίου, εις Κόρινθον. Χρόνων 50. Διά Γεωργίου Δασκαλοποΰλου.
Γρ. 200 27 «Ιουνίου 1819. Κόρινθος.
Τω Νικολάφ Ιωάννου, είς Βαοιλεΰουσαν.
363. Ά&ανάσιος Μαρζέλος. «Εμπορος. Μεγαρίτης άπό τό Αερβενο¬ χώρι. Χρόνων 33. Διά Γειοργίου Αηακαλοποτ^λου Γρ. 300 3 Ιουλίου 1819. Κόρινθος.
Τω Παναγκότη Ρήγα, εις Κων)πολιν.
Με καταγωγή από το Σοφικό.
364. Νικόλαος Χριστοδούλου.— Άπό Σόλινα τής Κυλλήνης3, έκ Καλαβρΰτων. Πολιτικός. Χρόνων 34.
Λιά τοΰ Θεοχάρη Ρέντη Γρ. 150 3 Ιουλίου 1810. Κόρινθος.
Τω Γρηγορίω Χριστοδοΐ’λίδη, Κων) πι.λιν.
371. Χατζή Αναγνώστης ‘Ιωάννου Ραύτης.—Προεστώς Κορίνθου.
Χρόνων 53. Διά Γ. Διδασκαλοπούλου Γρ. 400 15 Ιουλίου 1819. Κόρινθος.
Τω Εύσταθίω Νικολάου, Κων)πολιν.
385. Ανδρέας Νοταράς.— Προεστώς Κορίνθου. Χρόνων.... Διά τοΰ Πανοΰτζου Νοταρά Γρ. 1000 α’ Αύγουστου 1819. Τρίκαλα,.
Τω διδασκάλω Διονυσίω, είς Χίον.
387. Δημητράκης Ρωλογάς Κυριάκου.— Εύριπαΐος. Χρόνων 45.
Διά τοΰ πρωτοσυγγέλου Σιναΐτου και ηγουμένου Ταξιαρχών Αμβροσίου.
Γρ. 50 α’ Αύγουστου 1819. Κόρινθος.
Τω ήγουμένω Ωρολογά, Κων)πολιν.
388. Κύριλλος Αρχιμανδρίτης.— Επίτροπος Κορίνθου. Χρόνων 49. Διά Αμβροσίου Σιναΐτου. Γρ.
400 α’ Αύγουστου 1819. Κόρινθος.
Τω Γρηγορίω Διδασκάλω Ανδρεάδη, Κων)πολιν.
389. Διδάσκαλος Ησαΐας.— Χρόνων δδ. Διά τοΰ Γεωργίου Κα¬ λαρά ΐατροΰ, αδελφού του. Γρ.
200 6 Αύγουστου 1819.
Τω Πανοσιολογιωτάτω Ίωάσαφ, είς Βλογοκά.
391. Γοηγόριος Ιερομόναχος.— Ηγούμενος μοναστηρίου Δερβε¬ νοχωρίου. Διά Αθανασίου Μαρζέλου. Γρ. 300 Αύγουστοι» 1819. Μοναστήρι Σαλαμίνος.
Τω ‘Αντωνίφ Γεωογίω, Κων)πολιν.
401. Δημήτριος Ιερεύς.— Κορίνθιος. Χρονών 50. Διά τοΰ Δανιήλ Παμποΰκη. Γρ. 50 α’ Σεπτεμβρίου 1819.
Τώ Προηγουμένφ Παρθενία), Ά γ . Όρος.
420. Δαμαλών Ίωνας».— Χρόνων 40. Διά τοΰ Θεοχάρη Ρένδη, Γρ. 800 9 Όκτωτρίου 1819.
Τω Ιωάννη Βελισσαρίου, Κων)πολιν.
Πρβλ. Φιλ. Α’. σ. 351. Εις τόν κατάλογον τοΰ Φιλήμονος έν τούτοις δεν περιέχεται ό Δαμαλών Ίωνάς.
426. Δημήτριος Ιερεύς.— Οικονόμος και επίτροπος τοΰ Αγίου Κορινθίας.
Χρόνων 45. Διά Δανιήλ Παμπούκη. Γρ. 100 α’ Νοεμβρίου 1819. Κόρινθος.
Τω Δημητρίω Κωνσταντίνου, είς Κων)πολιν.
448. Αμβρόσιος Πρωτοαύγγελος Σιναΐτης’. Ηγούμενος τών Ταξιαρχών, μετόχι τον Σίνα, εις τήν επαρχίαν τής Κορίνθου. Χρόνων 45.
Διύ Δανιήλ Παμπούκη. Γρ. 200
190. Σωτήριος Νοταράς.— Προεστώς Τρικάλων Κορινθίας.
Χρόνων 56. Διά Σπύρου Δασίου. Γρ.
1000. 30 Δεκεμβρίου 1818. Τρίκαλα.
Τω Νικολάφ Μουτζοποΰλφ, Όδέσσα.
1819 247. Κορίν&ον Ζαχαρίας*.— Χρόνων 57. Δια τοϋ Θεοχάρη Ρένδη.
Γρ. 1000.
15. Φεβρουαρίου 1819.
Τώ άνεψιφ του Γαβριήλ μοναχώ, Όρος.
258. Δανιήλ. Παμπούχης.— Ηγούμενος της Παναγίας _Βρ_άχου.
Χρόνων 40. Διά Νικηφόρου Παμποΰκη. Γρ. 50.
27 Φεβρουαρίου 1819. Κόρινθος.
Τω Ησαΐα ‘Αγιορίτη, Κων^πολις 320. Νικόλαος Κουϊμονντζόπουλος. — Κορίνθιος. Χρόνων 40. Διά Δανιήλ Παμποΰκη Γρ. 50 20 Μαΐου 1819. Κόρινθος.
Τω Γρηγορίω Βατοπεδινώ, Άγιον Όρος.
346. Πέτρος Σαλαμόνος.— Προεστώς Λεονταρίου. Χρόνων 45.
Διά Δανιήλ Παμποΰκη Γρ. 50 19 Ιουνίου 1819. Κόρινθος.
361. Αναγνώστης Οίκονομόηουλος.—Σανδικεμένης τοΓ’ Αγίου Γεωργίου, εις Κόρινθον. Χρόνων 50. Διά Γεωργίου Δασκαλοποΰλου.
Γρ. 200 27 «Ιουνίου 1819. Κόρινθος.
Τω Νικολάφ Ιωάννου, είς Βαοιλεΰουσαν.
363. Ά&ανάσιος Μαρζέλος. «Εμπορος. Μεγαρίτης άπό τό Αερβενο¬ χώρι. Χρόνων 33. Διά Γειοργίου Αηακαλοποτ^λου Γρ. 300 3 Ιουλίου 1819. Κόρινθος.
Τω Παναγκότη Ρήγα, εις Κων)πολιν.
Με καταγωγή από το Σοφικό.
364. Νικόλαος Χριστοδούλου.— Άπό Σόλινα τής Κυλλήνης3, έκ Καλαβρΰτων. Πολιτικός. Χρόνων 34.
Λιά τοΰ Θεοχάρη Ρέντη Γρ. 150 3 Ιουλίου 1810. Κόρινθος.
Τω Γρηγορίω Χριστοδοΐ’λίδη, Κων) πι.λιν.
371. Χατζή Αναγνώστης ‘Ιωάννου Ραύτης.—Προεστώς Κορίνθου.
Χρόνων 53. Διά Γ. Διδασκαλοπούλου Γρ. 400 15 Ιουλίου 1819. Κόρινθος.
Τω Εύσταθίω Νικολάου, Κων)πολιν.
385. Ανδρέας Νοταράς.— Προεστώς Κορίνθου. Χρόνων.... Διά τοΰ Πανοΰτζου Νοταρά Γρ. 1000 α’ Αύγουστου 1819. Τρίκαλα,.
Τω διδασκάλω Διονυσίω, είς Χίον.
387. Δημητράκης Ρωλογάς Κυριάκου.— Εύριπαΐος. Χρόνων 45.
Διά τοΰ πρωτοσυγγέλου Σιναΐτου και ηγουμένου Ταξιαρχών Αμβροσίου.
Γρ. 50 α’ Αύγουστου 1819. Κόρινθος.
Τω ήγουμένω Ωρολογά, Κων)πολιν.
388. Κύριλλος Αρχιμανδρίτης.— Επίτροπος Κορίνθου. Χρόνων 49. Διά Αμβροσίου Σιναΐτου. Γρ.
400 α’ Αύγουστου 1819. Κόρινθος.
Τω Γρηγορίω Διδασκάλω Ανδρεάδη, Κων)πολιν.
389. Διδάσκαλος Ησαΐας.— Χρόνων δδ. Διά τοΰ Γεωργίου Κα¬ λαρά ΐατροΰ, αδελφού του. Γρ.
200 6 Αύγουστου 1819.
Τω Πανοσιολογιωτάτω Ίωάσαφ, είς Βλογοκά.
391. Γοηγόριος Ιερομόναχος.— Ηγούμενος μοναστηρίου Δερβε¬ νοχωρίου. Διά Αθανασίου Μαρζέλου. Γρ. 300 Αύγουστοι» 1819. Μοναστήρι Σαλαμίνος.
Τω ‘Αντωνίφ Γεωογίω, Κων)πολιν.
401. Δημήτριος Ιερεύς.— Κορίνθιος. Χρονών 50. Διά τοΰ Δανιήλ Παμποΰκη. Γρ. 50 α’ Σεπτεμβρίου 1819.
Τώ Προηγουμένφ Παρθενία), Ά γ . Όρος.
420. Δαμαλών Ίωνας».— Χρόνων 40. Διά τοΰ Θεοχάρη Ρένδη, Γρ. 800 9 Όκτωτρίου 1819.
Τω Ιωάννη Βελισσαρίου, Κων)πολιν.
Πρβλ. Φιλ. Α’. σ. 351. Εις τόν κατάλογον τοΰ Φιλήμονος έν τούτοις δεν περιέχεται ό Δαμαλών Ίωνάς.
426. Δημήτριος Ιερεύς.— Οικονόμος και επίτροπος τοΰ Αγίου Κορινθίας.
Χρόνων 45. Διά Δανιήλ Παμπούκη. Γρ. 100 α’ Νοεμβρίου 1819. Κόρινθος.
Τω Δημητρίω Κωνσταντίνου, είς Κων)πολιν.
448. Αμβρόσιος Πρωτοαύγγελος Σιναΐτης’. Ηγούμενος τών Ταξιαρχών, μετόχι τον Σίνα, εις τήν επαρχίαν τής Κορίνθου. Χρόνων 45.
Διύ Δανιήλ Παμπούκη. Γρ. 200
Τώ ήγουμένω Σιναΐτη τοΰ Αγίου Ιωάννου, Ιωακείμ, εις Κων)πολιν.
«Η μύησίς του έγινε ασφαλώς μετά τάς 27 Φεβρουαρίου 1819 οπότε έμυ¬ ήθη ό κατηχητής του Δανιήλ Παμπούκης καί πρό τής 1ης Αύγουστου οπότε ό «Αμβρόσιος Σινα’ίτης αναφέρεται δτι έκατήχησε τόν έπίτροπον Κορίνθου «Αρχ.
Κύριλλον. (άρ. 388).
1 8 2 0 .
460. Βασίλειος Διδααχαλόπουλος.— Περαχωρίτης— Δερβένι τής Κορίνθου. Έμπορος. Χρόνων 24.
Διά τοϋ ηγουμένου Γρηγορίου Χατζή Αθανασίου Κανέλλου. Γρ. 250 17 Φεβρουαρίου 1820. Μέγαρα.
Τώ Κωνσταντίνω Πετρή, εις Κων) πολιν.
466. Σπυρίδων Αντωνίου Μαρκέλλου.— Αΐγινίτης. Έμπορος Χουνών 46. Διά τοΰ ηγουμένου τής Σαλαμίνος Γρηγορίου. Γρ. 300 α’ Μαρτίου 1820.
Τώ Γειοργίω Γελεδά, Κιον)πολιν.
477. Παπα&ανάοιος.— Ηγούμενος τής μονής τοΰ Σωτήρος ει; τά Δερβενοχορια τής Κορίνθου. Χρόνιον 55. Διά τοΰ Ελευθερίου fx Μεγάρων.
Γρ. 300 3 Απριλίου 1820, Μέγαρα.
Τω Χατζή Σοπήρι Γ «οργίου, είς Βασιλεΰουσαν.
499. Νικόλαος Καλαρ&ς.— Κορίνθιος. Δοχόρος. Χρόνων 34. Δια τοΰ Γεωργίου Καλαρα.
2 Ιουλίου 1820. Ξάνιθη.
Τω Κοσμά ήγουμένω τής Φανερωμένης και λοι.τοΐς παιράσιν, είς Κόρινθον.
*Ο κ. Αναστάσιος Λυμπερίου είναι Οικονομολόγος, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου. Στην έρευνα με βοήθησε και ο υιός μου Δημήτρης Λυμπερίου
«Η μύησίς του έγινε ασφαλώς μετά τάς 27 Φεβρουαρίου 1819 οπότε έμυ¬ ήθη ό κατηχητής του Δανιήλ Παμπούκης καί πρό τής 1ης Αύγουστου οπότε ό «Αμβρόσιος Σινα’ίτης αναφέρεται δτι έκατήχησε τόν έπίτροπον Κορίνθου «Αρχ.
Κύριλλον. (άρ. 388).
1 8 2 0 .
460. Βασίλειος Διδααχαλόπουλος.— Περαχωρίτης— Δερβένι τής Κορίνθου. Έμπορος. Χρόνων 24.
Διά τοϋ ηγουμένου Γρηγορίου Χατζή Αθανασίου Κανέλλου. Γρ. 250 17 Φεβρουαρίου 1820. Μέγαρα.
Τώ Κωνσταντίνω Πετρή, εις Κων) πολιν.
466. Σπυρίδων Αντωνίου Μαρκέλλου.— Αΐγινίτης. Έμπορος Χουνών 46. Διά τοΰ ηγουμένου τής Σαλαμίνος Γρηγορίου. Γρ. 300 α’ Μαρτίου 1820.
Τώ Γειοργίω Γελεδά, Κιον)πολιν.
477. Παπα&ανάοιος.— Ηγούμενος τής μονής τοΰ Σωτήρος ει; τά Δερβενοχορια τής Κορίνθου. Χρόνιον 55. Διά τοΰ Ελευθερίου fx Μεγάρων.
Γρ. 300 3 Απριλίου 1820, Μέγαρα.
Τω Χατζή Σοπήρι Γ «οργίου, είς Βασιλεΰουσαν.
499. Νικόλαος Καλαρ&ς.— Κορίνθιος. Δοχόρος. Χρόνων 34. Δια τοΰ Γεωργίου Καλαρα.
2 Ιουλίου 1820. Ξάνιθη.
Τω Κοσμά ήγουμένω τής Φανερωμένης και λοι.τοΐς παιράσιν, είς Κόρινθον.
*Ο κ. Αναστάσιος Λυμπερίου είναι Οικονομολόγος, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου. Στην έρευνα με βοήθησε και ο υιός μου Δημήτρης Λυμπερίου
Αφήστε ένα σχόλιο