Header Ads

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΘΥΜΑΤΑΙ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΕΣ φ.1700

Με αφορμή την επέτειο της Άλωσης:
Η Τουρκία θυμάται τις πολιτισμικές της καταβολές...





του Αλέξανδρου Κωστάρα*



Την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς στις 29 Μαϊου 1453 την γιορτάζουμε κάθε χρόνο την ίδια ημέρα και τα δύο εμπλεκόμενα σε αυτήν μέρη: Και οι απόγονοι των Οθωμανών, αλλά και οι απόγονοι των Βυζαντινών. Οι Τούρκοι και οι Έλληνες. Οι πρώτοι ως νικητές και οι δεύτεροι ως ηττημένοι. Ο καθένας βέβαια με διαφορετικά συναισθήματα. Εμείς θρηνούμε την πτώση μιας υπερχιλιετούς Αυτοκρατορίας, που από τη δόξα και το μεγαλείο μας οδήγησε στον έσχατο εξευτελισμό της δουλείας. Εκείνοι πανηγυρίζουν αντιστοίχως την εκ του μη όντος ανάδειξή τους από τσαντιρόβιους νομάδες, που ήσαν ανέκαθεν, σε αφεντάδες μιας μεγάλης και περίβλεπτης, λόγω της στρατηγικής της σημασίας, περιοχής που κατείχε μέχρι τότε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Συναισθήματα απολύτως φυσιολογικά για τους παροικούντες στις «όχθες» της «κοίτης» του σημαντικού αυτού ιστορικού συμβάντος. Τους πολιτισμένους όμως λαούς, ακόμη κι’ αν τους χωρίζουν τα συναισθήματα εορτασμού κάποιων κοινών επετείων, πρέπει να τους ενώνει πάντα ο πολιτισμένος τρόπος, με τον οποίο γιορτάζουν σήμερα τα σχετικά γεγονότα, έστω κι’ αν η «κοίτη» τους μας δείχνει από την μεριά της απέναντι «όχθης» της πολλά βαρβαρικά στοιχεία. Συμβατά βέβαια τότε για το πολιτιστικό επίπεδο εκείνου που βρισκόταν στην συγκεκριμένη «όχθη», εντελώς ασύμβατα όμως για τον σημερινό εποικιστή αυτής της «όχθης», ο οποίος ομνύει πίστη στον σύγχρονο πολιτισμό. 

Το ερέθισμα για τις σκέψεις αυτές μας το δίνει ο φετινός προκλητικός εορτασμός της επετείου της Άλωσης από τους Τούρκους. Ο σχετικός εορτασμός ήταν προκλητικός, όχι διότι «έξυσε» «πληγές» που μας πονάνε, αλλά διότι έβαλε στις «πληγές» αυτές το «αλάτι» της βαρβαρότητας, όπως θα την εξειδικεύσουμε πιο κάτω. Μιας βαρβαρότητας, από την οποία δεν εννοούν, δυστυχώς, να παραιτηθούν ποτέ οι Νέο-Οθωμανοί, όπως δείχνει και η διαδρομή τους από την Άλωση μέχρι σήμερα, με ιδιαίτερη έμφαση στα πεπραγμένα τους τα τελευταία 100 χρόνια. Ο αιώνας αυτός «επισφραγίζει» την πολιτιστική τους ταυτότητα προσφέροντας στην ιστορία του πολιτισμού, ως αδιάψευστο τεκμήριο της βαρβαρικής τους συνέπειας σε αυτό που παρέλαβαν από τους Οθωμανούς προγόνους τους, τις τρεις γενοκτονίες στις αρχές του εικοστού αιώνα και προς τα τέλη αυτού τις ανάλογες βαρβαρότητες που διέπραξαν οι Τούρκοι το 1974 κατά την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο. Εννοούμε εδώ τους αναρίθμητους βιασμούς από τους εισβολείς και τις εν ψυχρώ δολοφονίες πολλών αιχμαλώτων ή αμάχων, που τους βάφτισαν «αγνοούμενους»! 

Διευκρινίζοντας εδώ τώρα τον χαρακτηρισμό που δώσαμε πιο πάνω για τον φετινό εορτασμό της επετείου της Άλωσης από τους Τούρκους μπορούμε, νομίζω, να πούμε ότι, όταν ομιλούμε για τον εορτασμό επετείων που αναδύονται μέσα από ένοπλες συγκρούσεις, εκείνο που αμφισβητείται πολλές δεν φορές δεν είναι το ίδιο το δικαίωμα, αλλά ο τρόπος του εορτασμού. Αλλιώς γιορτάζεται π.χ. η κατάληψη του Βερολίνου από τις συμμαχικές δυνάμεις το 1944 και αλλιώς η κατάληψη της Πολωνίας το 1939 ή της Ελλάδος το 1941 από τα χιτλερικά στρατεύματα (αν οι Γερμανοί ήσαν οι νικητές του πολέμου και ήθελαν να γιορτάσουν τις σχετικές επετείους). Όχι, διότι η πρώτη κατάληψη απελευθερώνει, ενώ οι άλλες υποδουλώνουν, αλλά διότι η πρώτη αναλώνεται στους παραδεκτούς κανόνες διεξαγωγής του πολέμου, ενώ οι άλλες είναι συνυφασμένες με πολλές βαρβαρότητες που τους παραβιάζουν. Το Βερολίνο μας δείχνει μια συνηθισμένη ένοπλη σύγκρουση που δεν βγάζει μεγαλύτερη αγριότητα από αυτήν που ενέχει εξ ορισμού ο ίδιος ο Πόλεμος. Η Πολωνία όμως και η Ελλάδα δεν μας δείχνουν μόνο τον Πόλεμο. Προβάλλουν με ανατριχιαστικό τρόπο και πολλές βαραβαρότητες, που υπερβαίνουν τους κανόνες του πολέμου, όπως είναι π.χ. τα κρεματόρια του Άουσβιτς, οι σφαγές αμάχων στο Δίστομο, οι εκτελέσεις ομήρων στα Καλαβρυτα κλπ. 

Από την άποψη αυτή, όταν γιορτάζεις την επέτειο της Άλωσης στήνοντας ένα ομοίωμα τείχους της Κωνσταντινούπολης μπροστά από την ΑγιαΣοφιά, που φέρει ανάγλυφα τα ίχνη του πολιτισμικού «Βιασμού» της, δεν δείχνεις μόνο την γενναιότητα των προγόνων σου Οθωμανών να το εκπορθήσουν. Συνειρμικά παραπέμπεις και σε όσα ακολούθησαν την εκπόρθηση του τείχους: Στους βιασμούς και στις σφαγές χιλιάδων αμάχων. Προπαντός όμως στην πρωτοφανή βαρβαρότητα της αρπαγής των βρεφών από την αγκαλιά των Ελληνίδων μητέρων τους, για να φτιάξεις με αυτά τα τάγματα των Γενήτσαρων, ώστε να τα χρησιμοποιήσεις αφ’ ενός μεν εναντίον των γονέων και των αδελφών τους, αφ’ ετέρου δε ως βιολογικό υλικό για να αλλάξεις με αυτό τα μογγολικά σου μορφικά γνωρίσματα και να εμφανιστείς έτσι Ευρωπαίος και εσύ ανάμεσα στους Ευρωπαίους! Τέτοιες ασύλληπτες βαρβαρότητες δεν τις διανοήθηκε ούτε ο περίφημος Δρ. Μένγκελε των χιτλερικών «λέμπενσμπορν», των εργαστηρίων καλλιέργειας της αρίας φυλής. Σε αυτά λοιπόν τα γεγονότα, που είναι κρυμμένα πίσω από το ομοίωμα του τείχους της Κωνσταντινούπολης, μας παραπέμπει ο εορτασμός της Άλωσης. Μπορεί τα ηλεκτρονικά εφέ της σχετικής σκηνοθεσίας του εορτασμού να να μη τα δείχνουν, διότι προβάλλουν άλλα πράγματα που συντηρούν την εθνική υπερηφάνεια των εορταστών, αποτελούν όμως ανεξίτηλες ιστορικές μνήμες, που δεν σβήνονται με κανένα τρόπο ούτε ρετουσάρονται με τεχνικά μέσα, όπως μπορεί να συμβεί με κάποιες ανατριχιαστικές φωτογραφίες, στις οποίες καμαρώνουν λ.χ. οι Τσέτες κρατώντας στα χέρια τους τα κομμένα κεφάλια των θυμάτων τους. Από μια χάρτινη φωτογραφία μπορείς εύκολα να αφαιρέσεις τα στοιχεία της βαρβαρότητας που αποτυπώνει επάνω της, για να την παρουσιάσεις ως ανάμνηση μιας εποχής. Ουδέποτε όμως μπορείς να το κάνεις αυτό στις «φωτογραφίες» της μνήμης 

Και δυο λόγια για την Αγία Σοφία, το σύμβολο της Ορθοδοξίας, που ποζάρει ως μουσουλμανικό τέμενος με τους μιναρέδες του πίσω από το ομοίωμα του τείχους. Έχω και με άλλη ευκαιρία σημειώσει και το επαναλαμβάνω και εδώ: Εάν για την εποχή της Άλωσης ήταν αυτονόητο ότι ο κατακτητής εξουσίαζε όχι μόνο τα εδάφη που υποδούλωσε, αλλά και τα πιστεύματα με τους χώρους λατρείας των υποδούλων, ακόμη και την ίδια την ζωή τους, σήμερα αυτό είναι αδιανόητο για τον πολιτισμό της εποχής μας. Το απαγορεύουν οι Ευρωπαϊκές Συμβάσεις και οι άλλες Διεθνείς Συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, άσχετα αν οι «μεγάλοι» του κόσμου τις έχουν μετατρέψει σε «θεραπαινίδες» των συμφερόντων τους που υποθάλπουν τον κατ’ εξακολούθηση «βιασμό» τους από την Τουρκία. Όσο για μας, τί να πούμε; Δυστυχώς, είμαστε καταδικασμένοι να συμβιώνουμε με ένα γείτονα που μοιάζει με «αγρίμι», το οποίο ζει ανάμεσα στους πολιτισμένους λαούς φαινομενικά μεν εξημερωμένο, στην ουσία όμως αιχμάλωτο στην φύση του, η οποία κρατάει σε λανθάνουσα κατάσταση μέσα του την έξη της υποστροφής σε αυτήν, μόλις του δοθεί η ευκαιρία. 

* Ο Αλέξανδρος Π. Κωστάρας, είναι καθηγητής Πανεπιστημίου Θράκης, από την Κόρινθο

Δεν υπάρχουν σχόλια