ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Η ΜΕΓΑΛΗ ΜΕΤΑΣΤΡΟΦΗ
«Ενας Ρώσος φιλοσόφων θεολόγος, γράφοντας γιά τή σχέση τής όρθοδοξίας μέ τίς αίρέσεΐς, χρησιμοποιεί τήν όχι τόσο
εύστοχη παραβολή: ««Ενας μεγάλος τεχνίτης αναχώρησε άφήνοντας τήν τέχνη του σέ τρεΐς μαθητές του. Ό μεγαλύτερος ακολούθησε πιστά ό,τι τόν δίδαξε ό δάσκαλος χωρίς νά
αλλάξει τίποτε. Άπό τούς άλλους δύο, ό ένας έκανε προσθήκες, ένώ ό άλλος αφαιρέσεις Μέ τήν επιστροφή του ό δάσκαλος, χωρίς νά θυμώσει μέ κανένα, είπε στούς μικρότερους:
Εύχαριστήστε τόν μεγαλύτερο αδελφό σας χωρίς αύτόν δεν
θά είχε σωθεί ή αλήθεια τής τέχνης, πού σάς παρέδωσα. Κατόπιν είπε στόν μεγαλύτερο: Εύχαρίστησε τούς μικρότερους
άδελφούς σου χωρίς αύτούς δέν θά εϊχες κατανοήσει τήν αξία τής τέχνης πού σοϋ έμπιστεύτηκα».« Εσχατον πάντων ώφθη κάμοί»
Σίγουρα ή Εκκλησία ουδέποτε εξέφρασε ευγνωμοσύνη πρός τούς αιρετικούς. Εκφράζει μόνο πικρία, πόνο καί εύχές γιά τήν επιστροφή τους. Πικρία καί πόνο εκφράζει καί ό άπόστολος Παϋλος, ιδιαίτερα στην πρός Γαλάτας επιστολή του, γιά τούς πλανηθέντες ίουδαΐζοντες ψευδαδέλφους καί όχι μόνο δέν τούς θεωρεί χρήσιμους γιά τήν ανάδειξη τής άξίας τής άλήθειας, άλλα καί τούς αναθεματίζει άποκόπτοντάς τους άπό τό Σώμα τοΰ Χριστού, τήν Εκκλησία του. Απόλυτα τόν δικαιολογεί ό «ιερος Χρυσόστομος, λέγοντας ότι «αύτός πού διαστρέφει καί στό ελάχιστο τήν υγιή πίστη, καταστρέφει τά πάντα καί εκπίπτει σέ χειρότερη κατάσταση άπό εκείνη πού βρισκόταν πρίν νά πιστέψει».
Ή ύγιής πίστη -ξεκαθαρίζει στό σημερινό ανάγνωσμα ό Παϋλος- δέν είναι κάποια ανθρώπινη επινόηση. Καί έκείνος, καί όλοι οι άλλοι απόστολοι, ούτε τήν παρέλαβαν ούτε τή διδάχθηκαν άπό άνθρωπο·τούς τήν αποκάλυψε ό ίδιος ό Χριστός. Εκείνοι βέβαια είχαν ετοιμαστεί άπό τόν Τίμιο Πρόδρομο κα είχαν γίνει αρκετά καθαρά κάτοπτρα, δεκτικά καί μεταδοτικά τού Φωτός τού Χριστού. Αύτός όμως ό «καθ’ ύπερβολήν διώκτης» τής Έκκλησίας, πού ήθελε κατά τόν άγιο θεοφύλακτο «νά τήν κατασκάψει καί νά τήν αφανίσει», πως μετεστράφη σε μιά στιγμή στό πιό φωτεινό «σκεΰος έκλογής»; Υπάρχει έκκωφαντικότερη μαρτυρία ότι τού αποκαλύφθηκε ό ϊδιος ό Χριστός άπό τήν απότομη μεταστροφή του; ««Αν αύτός πού τοϋ αποκαλύφθηκε δεν ήταν ό Χριστός, δεν θά άλλαζε άμέσως ό Παϋλος», λέει ό Χρυσορρήμων·«εκείνοι πού διδάσκονται άπό άνθρώπους, όταν είναι φανατικοί στά αντίθετα, χρειάζονται χρόνο καί προσπάθεια γιά νά πεισθούν. Έκείνος όμως πού πίστεψε χωρίς χρονοτριβή στον Χριστό, ένώ βρισκόταν στό αποκορύφωμα τής άντίχριστης μανίας του, είναι ολοφάνερο ότι αξιώθηκε θεϊκής όράσεως καί διδασκαλίας».
«Αξΐος της κλήσεως
Ό Παϋλος, προσπαθώντας νά εξηγήσει τήν «σκανδαλώδη» εύνοια τοϋ θεού, λέει ότι Έκεΐνος τόν προεπέλεξε καί τόν ξεχώρισε «έκ κοιλίας μητρός του». Τό ότι όμως ό θεός τόν ξεχώρισε πρίν γεννηθεί γιά ένα τόσο υψηλό έργο, δέν έχει σχέση μέ κάποια προσωποληψία τού θεού. Σύμφωνα μέ εκκλησιαστικό ερμηνευτή, «ό θεός τόν άφώρισε κατά πρόγνωσιν τοϋ άξιον αυτόν είναι»·άπλώς προέβλεψε, δηλαδή, ότι θά γινόταν άξιος γιά μιά τέτοια κλήση καί θά ανταποκρινόταν μέ όλες του τίς δυνάμεις σέ αυτήν γι’ αυτό καί τόν κάλεσε μέ ένα τέτοιο συγκλονιστικό τρόπο. Δέν «προορίζει», λοιπόν, ό θεός άπλώς «προγνωρίζει» καί ανταμείβει τοϋ καθενός τήν προθυμία καί τόν ζήλο. Καί ό Παϋλος είχε πύρινο ζήλο καί μεγάλη θυσιαστική διάθεση·τά χρησιμοποιοϋσε όμως καί τά δύο σε πλανεμένη κατεύθυνση. Άλλα όταν ό Χριστός τοϋ έδειξε τήν αλήθεια, τά διέθεσε πολλαπλασιασμένα στήν υπηρεσία τοϋ Ευαγγελίου του, μέ αποτέλεσμα νά γίνει ό «έν κόποις καί φυλακαΐς περισσοτέρου... καί έν πληγαΐς υπερβάλλοντας» Άπόοτολος. Ό ϊδιος, βέβαια, ό Παϋλος όλα αυτά τά θεωρεί καρπό τής χάριτος τοϋ θεού καί όχι τής δικής του άξίας. Μέ τό στόμα, μάλιστα, τοϋ ερμηνευτή του αγίου Ιωάννη λέει: «Γι΄ αυτό ελεήθηκα έγώ, γιά νά μήν απελπισθεί κανένας, άφοϋ έγώ, ό χειρότερος άπό όλους, άπήλαυσα τόσης φιλανθρωπίας άπό τόν θεό». «Εϊδες ταπεινοφροσύνη ύπερβολήν;» ρωτάει έκπληκτος ό άγιος καί συμπληρώνει ότι ένα τόσο ταπεινό φρόνημα τό πρόβαλλε ό άγιος «ένθα ούκ έβλάπτετο τό Εύαγγέλιον». «Οταν όμως οι ψευδαπόστολοι αμφισβητούσαν τό αποστολικό του αξίωμα, αναγκαζόταν δικαιολογημένα νά καυτάται γιά τίς θεοπτίες καί γιά τούς υπέρ τοϋ Χριστού κόπους του. Έργάτης τής ταπεινοφροσύνης
Σέ καμία, πάντως, περίπτωση δέν αποτελεί κατακριτέα έπαρση ή ομολογία του ότι, προκειμένου νά κηρύττει τό Ευαγγέλιο, δέν συμβουλεύθηκε κανένα άνθρωπο, ούτε πήγε στά Ιεροσόλυμα πρός τούς πρό αύτοϋ άποστόλους θά ήταν άτοπο, αύτός πού διδάχθηκε άπό τόν ίδιο τόν θεό, νά συμβουλεύεται γιά τά θεοδίδακτα πράγματα τούς άνθρώπους. Εξάλλου ό ίδιος άπό τήν αρχή είχε τή σωστή γνώμη, πού ΰστερα τήν επικύρωσαν καί οι άλλοι Απόστολοι, σχετικά με τή μή αναγκαιότητα τής περιτομής τών χριστιανών, δηλαδή τής βασικής πλάνης τοϋ «έτέρου ευαγγελίου» τών ίουδαϊζόντων. Μετά από αύτά, «πώς νά μή τόν προσέξει τόν Παΰλο ό θεός;» αναρωτιέται καί ένας σύγχρονος άπολογητής τοϋ χριστιανισμού. Ίσως γι΄ αυτό καί ό πρώην διώκτης Σαΰλος έγραψε αργότερα στούς Κορινθίους ότι «αυτοί πού άγαποϋν τόν θεό», όχι μόνο θά τόν γνωρίσουν, άλλα κι Αύτός «τούς έχει ήδη γνωρίσει» καί αναγνωρίσει ώς δικούς του (Α’ Κορ. 8,3).
Αρχιμ. Β. Λ.
Αφήστε ένα σχόλιο