Header Ads

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ


Γνωριμία με τη Σύρο - αφόρμηση για σκέψη



Γράφει - Επιμελείται
Η Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη *


 Η Σύρος είχε σειρά φέτος ως ο πλέον κατάλληλος κοντινός νησιωτικός προορισμός για την ολιγοήμερη καλοκαιρινή διαφυγή μας. Η περιήγησή μας στην ενδοχώρα, στα παράλια, αλλά κυρίως στην πρωτεύουσα του νησιού, την Ερμούπολη, δικαίωσε την επιλογή μας και τον χαρακτηρισμό της Ερμούπολης ως Αρχόντισσας του Αιγαίου, αποτέλεσε δε αφορμή για σκέψη σχετικά με την ανάπτυξη της δικής μας πόλης.

   Η Σύρος ακολούθησε την τύχη του κυκλαδικού νησιωτικού συμπλέγματος στη μακραίωνη ιστορία της, μετέχοντας στη δημιουργία του ευρύτερου αιγαιακού πολιτισμού. Ίχνη ανθρώπινης παρουσίας κατά την προϊστορική ακόμη εποχή εντοπίσθηκαν στην Χαλανδριανή και στο Καστρί (2700-2300 και 2300-2200 π.Χ. αντίστοιχα). Στη δεύτερη χιλιετία π.Χ. εικάζεται ότι το νησί εποικίστηκε από τους Φοίνικες. Κατόπιν οι Κρήτες αποκτούν τον έλεγχο στο Αιγαίο και από τον 17ο αι. οι Κυκλάδες δέχονται όλο και πιο έντονα την επιρροή της μινωικής Κρήτης. Μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης (16ος αι. π.Χ.) οι Μυκήνες θέτουν τις Κυκλάδες υπό τον έλεγχό τους, ενώ μετά την παρακμή του μυκηναϊκού κόσμου (11ος-10ος αι.π.Χ.) πραγματοποιούνται μετακινήσεις πληθυσμών και πιθανολογείται η εγκατάσταση Ιώνων στη Σύρο (9ος & 8ος αι. π.Χ.). Στην Οδύσσεια του Ομήρου το νησί αναφέρεται με την ονομασία "Συρίη". Το όνομα Σύρος προέρχεται από τους Φοίνικες και υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία αυτή: Κατά την πρώτη, το όνομα προέρχεται από τη λέξη Ουσύρα που σημαίνει ευτυχής, ενώ κατά τη δεύτερη, προέρχεται από το Συρ που σημαίνει βράχος. Η Σύρος ήταν μάλλον ένα φτωχό και ασήμαντο νησί μετά τον 7ο αι π.Χ.. Ευτυχώς το νησί δεν εγκαταλείφθηκε παρά τις βαρβαρικές επιδρομές από τον 3ο μ.Χ. αι. και την πειρατεία που ταλαιπώρησε το Αιγαίο επί μία σχεδόν χιλιετία. Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους (1204) η Σύρος κυριεύεται από τους Λατίνους και υπάγεται στο Δουκάτο της Νάξου (ή του Αιγαίου) που ίδρυσε ο Βενετός Μάρκος Σανούδος. Τότε οικίστηκε η Άνω Σύρος, μεσαιωνική καστρούπολη που διατηρείται έως σήμερα. Κατά την Λατινοκρατία η τοπική κοινωνία αποδέχθηκε το καθολικό δόγμα διατηρώντας την ελληνική γλώσσα, ενώ παρέμεινε και μία μικρή ενορία ορθοδόξων, η ενορία του Αγ. Νικολάου "του Φτωχού".   Το Δουκάτο του Αιγαίου έγινε ουσιαστικά προτεκτοράτο της Βενετίας (15ος αι.), ενώ στα 1537 καταλήφθηκε η Σύρος και άλλα νησιά από τον περιώνυμο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα ως επικεφαλής του οθωμανικού στόλου. Οι διαπραγματεύσεις με τον Σουλτάνο Μουράτ Γ΄ το 1579 έληξαν με την παραχώρηση σημαντικών προνομίων στα νησιά, μεταξύ των οποίων η μείωση της φορολογίας, η θρησκευτική ελευθερία, η απαγόρευση εγκατάστασης γενιτσάρων. Το 1535 υπεγράφη η πρώτη συνθήκη των διομολογήσεων μεταξύ της Γαλλίας και της Πύλης, με την οποία οι καθολικοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τέθηκαν υπό την προστασία των Γάλλων, που διήρκησε αιώνες. Καπουτσίνοι μοναχοί κι έπειτα Ιησουίτες εγκαταστάθηκαν στη Σύρο. Σιγά σιγά άρχισε η οικονομική ανάκαμψη, παράλληλα με την ανάπτυξη της αυτοδιοίκησης. Το νησί σταδιακά διπλασιάζει τον πληθυσμό του, ενώ κατά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821 κράτησε ουδέτερη στάση. Το λιμάνι της Σύρου γίνεται το ασφαλέστερο καταφύγιο. Εκεί κατέφυγαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τη Σμύρνη και τις Κυδωνίες, όταν άρχισαν οι διωγμοί των Ελλήνων, από τη Χίο πριν την καταστροφή του 1822, από τη λοιπή Μικρασία, Ρόδο, Κρήτη, Σάμο, Ψαρά, ενώ η καταστροφή της Χίου, οι διωγμοί και οι σφαγές οδήγησαν στην προσφυγιά δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων κατέληξαν στη Σύρο. (πηγή: Ερμούπολη - Σύρος, Ιστορικό Οδοιπορικό, Γ΄ Έκδ. Δημοτική Επιχείρηση Κοινωφελούς Έργου Ερμούπολης)

Έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε η Ερμούπολη στα 1821-1830, η οποία ανέτρεψε ισορροπίες αιώνων. Χτίζονται οι  πρώτες κατοικίες και ο πρώτος ορθόδοξος ναός και σταδιακά η Ερμούπολη μετατρέπεται σε μια πόλη-κόσμημα, με έντονους ρυθμούς ζωής και αρχιτεκτονικά μεγαλεία. Η εμπορική δραστηριότητα ολοένα και αυξάνεται. Με 22.000 κατοίκους το 1889, η Ερμούπολη γίνεται μια πόλη υπερδύναμη και το λιμάνι της γίνεται το κέντρο του εμπορίου στην ανατολική Μεσόγειο. Αναπτύσσει τη βιοτεχνία, τη ναυτιλία, την οικοδομική δραστηριότητα, τη βυρσοδεψία, τις καλλιέργειες, αλλά και την πνευματική ελευθερία με την ίδρυση σχολείων, συλλόγων και θεάτρων. Το θέατρο Απόλλων, τα νεοκλασικά κτίρια, το Δημαρχείο του Ερνέστου Τσίλλερ, οι πλατείες και οι εκκλησίες του νησιού αρχίζουν να αντανακλούν την πολιτισμική άνθηση του νησιού που ολοένα και μεγαλώνει. 

Η Σύρος αποκτά την πρώτη όπερα, το πρώτο εμποροδικείο της Ελλάδος (1826), το πρώτο γυμνάσιο (1833) από το οποίο αποφοίτησε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, το πρώτο πρωτοδικείο (1834), το πρώτο λοιμοκαθαρτήριο, επιμελητήριο και τυπογραφείο, την πρώτη ναυτιλιακή εταιρία (1857), τις πρώτες μηχανοκίνητες βιομηχανίες (υφαντουργεία, βυρσοδεψία). Η δύναμη όμως που αποκτά η Αθήνα και ο Πειραιάς με το λιμάνι του κατά τον 20ο αι., το άνοιγμα της διώρυγας της Κορίνθου, η ανάπτυξη της ατμοπλοΐας και η κατοχή από τους Γερμανούς το 1941 φέρνουν σταδιακά την πλήρη καταστροφή στο νησί με το κλείσιμο των βιομηχανιών/βιοτεχνιών και την μείωση της δύναμης του λιμανιού.

Από το 1980 και μετά η Σύρος, οι αυτοδιοικητικοί, οι οικονομικοί, πολιτιστικοί φορείς του τόπου, έχουν προβεί σε μεγάλο αγώνα να ανακτήσουν τον σπουδαίο ρόλο τους στην ιστορία και το οικονομικοπολιτισμικό γίγνεσθαι της χώρας τονώνοντας τις όποιες βιοτεχνίες έχουν μείνει, το νεώριο και φυσικά τον Τουρισμό. Οι διαφορετικές εκκλησιαστικές κοινότητες, ορθόδοξη και καθολική, έχουν καταφέρει στο διάβα των αιώνων να συνυπάρχουν αρμονικά και να αλληλοβοηθούνται. Έχουν θεσπίσει μάλιστα κοινή ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα, ώστε να μπορεί όλο το νησί να συνεορτάζει τα Άγια Πάθη του Χριστού! Ο Δήμος έχει καθιερώσει δωρεάν μεταφορά των κατοίκων και επισκεπτών από τα περίχωρα στην Ερμούπολη, για να αυξήσει την επισκεψιμότητα και να διευκολύνει τον κόσμο, οι επαγγελματίες του Τουρισμού σέβονται τον πελάτη! Διεθνή Φεστιβάλ Μουσικής, θεατρικά δρώμενα σε όλη την πόλη, καλλιτεχνικά γεγονότα προσελκύουν επισκέπτες από όλον τον κόσμο!

 Όλα τα παραπάνω με οδήγησαν αναγκαστικά σε συνειρμούς σε σχέση με την Κόρινθο, πόλη πλούσια κατά το ένδοξο παρελθόν της, με βιομηχανίες που έκλεισαν, με αγροτικό πλούτο που πλέον δεν τον εκμεταλλεύεται κανείς, μία πόλη που υποδέχθηκε πρόσφυγες από την Μικρασία, εργάτες από όλη την Ελλάδα μετά τον πόλεμο, μετανάστες δεκαετίας ΄90 από Αλβανία, κ.α. χώρες, και πρόσφατα κέντρο υποδοχής μεταναστών από τρίτες χώρες.
Θα μπορέσει η Κόρινθος να ξαναβρεί την ταυτότητά της; Θα μπορέσει να αξιοποιήσει τον φυσικό πλούτο της, την ιστορία της, τα αρχαιολογικά μνημεία της, τις παραλίες της, το ανθρώπινο δυναμικό της;
Θα μπορέσουμε όλοι οι δημότες να νιώσουμε την ευθύνη που μας αναλογεί για την ανάπτυξη της πόλης μας;
Διότι πλέον μένουμε όλοι μαζί στην Κόρινθο, είμαστε όλοι Κορίνθιοι!
Μεγάλη η ευθύνη της νέας Δημοτικής Αρχής!


* Η Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη, είναι Δικηγόρος 
Διαμεσολαβήτρια - Υπεύθυνη Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων - DPO 
Διεύθυση Γραφείου:
Απ. Παύλου 40 Κόρινθος.
Τηλ. 27410 84568 Κιν. 6944964225

Δεν υπάρχουν σχόλια